Uydurma Olduğunda İttifak Edilen Hadisler

ummuhan' Alıntı:

Uydurma Hadis hâşâ olamaz keşke Peygamber efendimiz s.a 'e atfedilen sözlr denilse mesela ...

Hem hadis hem uydurma olamaz inceliğe dikkat edilmeli bu bir..

Genişletmek için tıkla ...

Soru: Mevzu (uydurma) bir rivayete "HADİS" demek doğru mudur?

Cevap: Hafız Sehavî'nin; el-Makasıdü'l-Hasene fi Bey ani Kesir mine'l-Ehadîsi'l-Müştehira ale'l- Elsine kitabının başında (s. 3) de işaret ettiği gibi; (Uydurma Hadis)'in hadis diye adlandırılması, "Hadis" kelimesinin sözlük manasının dikkate alınması sebebiyledir.

Yalan sözün "Hadis" diye adlandırılmasına İmam Müslim'in Sahih'inin mukaddimesinde (1/62) naklettiği şu hadis, şahitlik etmektedir:

"Semura b. Cündüb ve Mugîre b. Şube (r.a)'den rivayet edildiğine göre; Allah Rasûlü (s.a.v) şöyle buyurmuştur: Kim, yalan olduğunu bildiği veya zannettiği bir HADİSİ benden naklederse, o iki yalancıdan biridir."

Yani yalan hadis nakleden kimse, bu yalanı ilk söyleyen kişiye katılmış olur. Böylece her ikisi de günah ve sorumlulukta ortak olurlar. Rasûlullah (s.a.v), bu hadisinde yalan sözü "Hadis" olarak adlandırmaktadır.

İktibas: Uydurma Olduğunda İttifak Edilen Hadisler / Aliyyü'l-Kari / İnkılab Yayınları, İstanbul. Kasım 2015, 6. Baskı. "Kitabın Tahkikinde İzlenen Yol" bab'ı.

Tahkik: Abdülfettah Ebu Gudde
Tercüme: Dr. Halil İbrahim Kutlay

51.


HADİS: "Allah, işsiz adamdan hoşlanmaz." [157] Zerkeşî: Bunu bulamadım, demiştir. [158]



[157] bkz. Sehavî, Makasıd: s.121; İbnü'd-Deyba\ Temyiz: s.53: Aliyyü'1-Karî, Kübra: s. 146; Aclunî, Keşf: 1/291; Hut, Esne'l Metalib: s.84,

[158] Halk arasında meşhur olan söz, "Allah, işsiz kuldan hoşlanmaz", şeklindedir. Bu manada sahabe sözü olarak pek çok ifade nakledilmiştir. Hafız Sehavî, eî- Makasıdül-Hasene'de (s.126) diyor ki: Said b. Mansur, Sünenindi İbn Mes'ud'un bu sözünü şöyle rivayet etmektedir: "Ben ne dünya işinde ne de ahiret işinde boş olan adamdan hoşlanmam." Zemahşcrî, Tefsirinde İnşirah Suresi'ndc Hz. Ömer (r.a)’in şu sözünü rivayet etmektedir: "Ben sizden birinin ne dünya işinde, ne de ahiret işinde boş olmasından hoşlanmam. " Beyhakî, Şüab'de Urve b. Zübeyr tarikiyle şu rivayeti nakl- etmektedir: Urve b. Zübeyr'e: Bu âlemde en kötü şey nedir? denildi. Urve: İşsizlik, diye cevap verdi. Bu uydurma hadiste geçen "Alem" kelimesi Aclûnî'nin Keşfü'l'Hafa'da. harekelediği gibi lâm harfinin fethasıyladır.

52. HADİS: "Toprak, sünnetsizin idrarından dolayı kırk gün necis olur." [159] Senedinde hadis uydurmacısı Davud [160] bulunmaktadır.


[159] bkz. Zehebî, Mizan: 2/8; İbn Hacer, Lisan: 2/417-; Süyûtî, ZeylüTMevzûat: s.97; Aliyyü'l-Karî, Kübra: s.140; Aclûnî, Keşf 1/223.

[160] Bu hadis uydurmacısının adı Davud b. Süleyman el-Cürcanîdir. Hadiste geçen (el'Aklef); Sünnet olmayan kişi demektir. Kitabın asıl nüshasında ve müellifin el-Mevzûatü'l-Kübrasında ve Aclûnî'nin Keşfü'l Hafa'sında (1/223) bu hadiste; (el-Aklef) kelimesi (el-Eb'ar) şeklinde zikredilmiştir ki bu kelimede tahrif yapılmıştır. Doğrusu, Süyûtî'nin ZeylüTMev ^ûa^înda (s.97) olduğu gibi ve benim yukarıda yazdığım şekildedir. Bu uydurma hadisin devamı, Zehebî'nin Mizanü'l- rtidal'du (2/8) ve İbn Hacer'in Lısaniu'l Mizanda (2/417) adı geçen yalancı (Davud b. Süleymancın biyografisinde şu şekilde yer almaktadır: ''Çocuklarınızı yedinci günde sünnet ettirin. Zira bu, daha nezihtir ve derinin daha çabuk iyileşmesini sağlar, toprak, sünnetsizin idrarından dolayı kırk gün necis olur."

53. HADİS: "Cennet ehli, Cennette âlimlere muhtaç olurlar. Zira onlar her Cuma Allah'ı ziyaret ederler. Cenab-ı Hak:

-Benden dilediğinizi temenni edin, buyurur. Cennet ehli bunun üzerine âlimlere yönelirler:

-Biz, Rabbimizden ne temenni edelim? derler. Alimler de:

-Şöyle şöyle... temenni edin, derler." [161] Mizan'da bunun uydurma olduğu ifade edilmiştir.[162]


[161] bkz. Zehebî, Mizan 3/436; Süyûtî, el-Canıiu'sSagîr (Feyzu'l-Kadir. 2/437) Fettenî, Tezkiretü'1'Mevzûât; s. 18; Aclunî, Keşf 1/263; Hut, Esnel'-Metalib: s.77.

[162] Hafız Zehebî, bunu Mizanü'l-İ'tidal'da. (3/436) yalancılardan biri olan (Mücaşi' b. Amr)'ın biyografisinde zikretmektedir.

54. HADİS: "İman hem söz hem de ameldir, artar ve eksilir" veya 'İman hem artmaz ve eksilmez." [163] Firûzâbadî: Hiçbiri sahih değildir, demiştir.


[163] bkz. Aliyyü'l-Karî, Kühra: s.142; Aclunî, Keşf: 1/22,259.

55. HADİS: "Bilâl, ezanda (şîn) harfini (sin) olarak değiştiriyordu."[164] Bunun aslı yoktur.


[164] bkz. Sehavî, Makasıd: s.113; İbnü'd-Deyba', Temyiz; s.46; Aliyyü'l-Karî, Kübra: s. 140; Aclunî, Keşf: 1/263; Hut, Esne'l-Metalib: s.86.

56. HADİS: 'Yerle gök arasında bulunan ve kendisine Velhân adı verilen Şeytan'ın yanında Ademoğullarının sekiz katı kadar askeri vardır. Onun aynı zamanda Hanzeb denilen bir halifesi vardır." [165] Ibn Cevzi: Uydurmadır, demiştir.


[165] bkz. Sehavî, Makasıd: s. 112; İbnü'd-Deyba', Temyiz: s.142; Aliyyü'1-Karî, Kübra: s.142; Aclunî, Keşf 1/265; Hut, Esne'l Metalib: s.86.

57. HADİS: "Âlim ve talebesi bir kasabaya uğradıklarında; Allah Teâlâ bu kasabanın mezarlığından kırk gün azabı kaldırır/' [166] Hafız Celâl [167]: Bunun aslı yoktur, demiştir.


[166] bkz. Sehavî, Makasıd: s.113; İbnü'd-Deyba', Temyiz: s.46; Aliyyü'l-Karî, Kübra: s.142; Aclunî, Keşf 1/256.

[167] Bu sözün sahibi Celâleddin Süyûti'dir.

58. HADİS: "Bir kulun övgüsü doğu ile batı arasında yayılır da, Allah nezdinde sinek kanadı kadar ağırlığı olmayabilir." [168] İhya'da bu şekildedir. Irakî ise: Bu şekilde bulamadım, demiştir.

Buhari ve Müslim'in Sahihlerinde Ebu Hureyre rivayetiyle şu sahih hadis bulunmaktadır: "Kıyamet günü iri yapılı, şişman adam gelir. Halbuki Allah nezdinde sinek kanadı kadar ağırlığı yoktur. "[169]


[168] bkz. Aliyyü'l Karî, Kübra: s.142; Aclunî, Keşif 1/256.

[169] Bu badis, Sahih-iBuharî'de (Fethul-Barî: 8/324) Kehf Suresi Tefsiri'nde (Bab 6); Sahih-i Müslim'de (Nevevî: 17/129; Münafikîn 18) Sıfatül-Kıyame kitabının başındadır.

59. HADİS: "Kısa boylu hanımın boyu uzayabilir." [170] Yani kısa boylu hanım uzun boylu çocuk dünyaya getirebilir. Kamus sahibi diyor ki: Bu bir atasözü olup Cevherî'nin zannettiği gibi hadis değildir.


[170] bkz. Sehavî, Aliyyü'l'Karî, Kübra: s.142; Aclunî, Keş£ 1/265.

60. HADİS: "Sizler, kendilerine amel ilham edilen bir zamandasınız. Öyle bir toplum gelecek ki onlara tartışma ilham edilecek." [171] İhya' da zikredilmiştir. [172] Irakî: Bunu bulamadım, demiştir. [173]

[171] (Yani siz ashabım, bugün İslâm'ı yaşayan bir topluluksunuz. Gelecekte ise tartışmacı bir toplum ortaya çıkacaktır, anlamındadır. Çev.)

[172] bkz. Gazzalî, İhya: 1/41; Aliyyü'I-Karî, Kübra: s.148; Aclunî, Kcşf: 1/294.

[173] bkz. Gazzalî, İhya: 1/41 Dip Not No: 3.

61. HADİS: "İbrahim Halil ve Ebu Bekir Sıddık'ın Cennette sakalı vardır." [174] Sahih değildir. Musa ve Harun (a.s) hakkında söylenen hadis de böyledir. [175]


[174] bkz. Sehavî, Makasıd: s. 116; İbnü'd-Deyba', Temyiz: s.48; Aliyyü'I-Karî, Kübra: s.143; Aclunî, Keşf 1/271; Hut, Esne'l-Metalib: s.88.

[175] Yani bu Peygamberlerin Cennette sakalları olacağına dair söylenen hadis de sahih değildir. (Sehavî, el-Makasıdii'l-Hasene: s.116; Süyûtî, el-Hâvîli'1-Fetâvâ: 2/569-570)

62. HADİS: "Allah'ın Ölüleri taşıyan melekleri vardır." [176] Sehavî: Bunu -hadis olarak- görmedim, demiştir.

[176] bkz. Sehavî, Makasıd: s. 127; İbnü'd-Deyba', Temyiz: s.54; Aliyyü'1-Karî, Kübra: s.148; Aclunî, Keşf 1/293; Hut, Esnel-Metalib: s.89.

63. HADİS: "Allah'ın bir meleği vardır ki, iki kaşının arası beş yüz yıllık mesafedir." [177] Bunun aslı bulunamamıştır. [178]

[177] bkz. Aliyyü'1-Karî, Kübra: s. 148; Aclûnî, Keşf: 1/294.

[178] Aclûnî'nin Keşfu'l-Hafa kitabında (1/294) bu hadis metninde "İki gözünün kılları arasında" ifadesi yer almaktadır. Bu ifade, tahriftir.

64. HADİS: "Mescid, yere atılan sümükten ezilip büzülür." [179] Bulunamamıştır. [180]



[179] Hadisin devamı: "...derinin ateşte kızarıp hüzüldüğü gibi" şeklindedir. Bu hadisi Gazzalî Ihya'da Akaid Esasları kitabının ikinci faslının sonlarında zikretmiş, Iraki: "Onun aslını bulamadım", demiştir.

(Ebu Gudde diyor ki Bu söz, Ebu Hüreyre'nin sözüdür. Bunu İbn Ebî Şeybe Musannef de (2/366) Kitabu's- Salat'ta "Mescide tükürmek günahtır, görüşünde olanlar" babında şöyle rivayet etmektedir: Bize Vekî' nakletti: Dedi ki: Bize Mis'ar, Yezid b. Münkız'den; Ebu Hüreyre'nin şöyle söylediğini nakletti: "Mescid, -yere atılan- sümükten dolayı derinin ateşte kızarıp hüzüldüğü gibi, ezilip büzülür." lbn Ebî Şeybe, daha sonra aynı sözü bir başka tarikle nakletmistir. Yine aynı sözü Abdürrezzak Musannef inde Mescide sümük atma babında (1/433); Said b. Mansur Sünen’inde ve Buharı Tarih'inde rivayet etmiştir.

Hadiste geçen (Yenzevî) kelimesi "ezilip büzülür" anlamındadır. Gazzalî ihya'da bunun, dinleyicinin kalbinde tesirinin daha fazla olması için istiare ve sembol niteliğinde olduğunu açıklamakta ve şöyle demektedir: "Zira mescidin sümükten dolayı ezilip büzülmediğini görmektesin. Bunun anlamı şudur: Mescidin ruhu ta'zime layıktır. Mescide sümük atılması ise onu küçümsemek demektir. Ateşin deri ile temas etmesi ne kadar birbirine zıt ise; bu durum da mescidin değerine o kadar terstir." Müslim'in Sahihinde (5/40) Ebu Hüreyre'den naklettiğine göre; Allah Rasûlü (s.a.v), mescidin kıblesinde bir sümük görmüş ve cemaate yönelerek şöyle buyurmuştu: "Size ne oluyor ki, Rab'binizin huzuruna yöneliyorsunuz ve önünüze tükürüp sümkürüyorsunuz. Sizden biriniz, huzurunda yüzüne karşı sümkürülmesinden hoşlanır mı? Biriniz -mescide- tükürmek zorunda kalırsa soluna ayağının altına tükürsün. Bu imkânı bulamazsa şöyle yapsın. "Hadis ravisi Kasım b. Mihran, bu durumu elbisesini kenarına tükürüp oğuşturarak tarif etti.


[180] bkz. İbn Ebî Şeybe, Musannef: 2/366; Abdürrezzak, Musannef. 1/433; Gazzalî, İhya: 1/102; Aliyyü'1-Karî, Kübra: s.295; Aclûnî, Keşf 1/252

65. HADİS: "Size en az verilen şey, yakîn ve sabır azîmetidir. Kime bu iki hususta nasib verilmişse gece namazı ve gündüz orucundan kaçırdığı şeye aldırış etmesin." [181] Gazzalî bunu İhya'da zikretmiş, Irakî ise şöyle demiştir: Bunun aslını görmedim, ibn Abdi'l-Berr, Muaz hadisi olarak şunu rivayet etmiştir: "Allah yakînden daha az bir şey indirmemiştir."

[181] bkz. Gazzalî, İhya: 1/72; Zehebî, Mizan: 4/134; Süyûtî, Leâli: 1/42; Sehavî, Makasıd: s.148; Aliyyü'1-Karî, Kübra: s.148; Aclûnî, Keşf 1/252.

66. HADİS: "Kulun her sözünde istisna etmesi -yani inşaallah demesi—, onun imanının kâmil olduğunun alâmetidir." [182] Münkerdir. [183]


[182] bkz. Zehebî, Mizan: 4/134; Süyûtî, Leâli: 1/42; Aliyyü'l-Karî, Kübra: s. 150; Aclûnî, Keşf 1/295.

[183] Yanı batıldır. Zehebî, Mizanü'H'tıda'de (4/134) Müarık b. A"bad'm biyografisinde bu hadisi zikrettikten sonra; "Bu hadis bâtıldır", demektedir. Süyûtî, el-Leâli'i- Masnûa'da (l/42) Zehebî'nin bu sözünü nakletmiş, bıımı kabul etmiş ve şöyle demiştir: "Bu hadisin senedindeki âfet, (Davud b. Muhabber)'dir. Deylenıî, bunu Müsnedü'l'Firdevs'de onun tarikiyle tahric etmiştir."

67. HADİS: "Günahlardan öyleleri vardır ki, bu günahları Arafat'ta vakfeye durmaktan başka bir şey silemez."[184] Irakî diyor ki: Bunun aslını bulamadım.

[184] bkz. Gazzalî, İhya: 1/240; Aliyyü'1-Karî, Kübra: s.149; Aclûnî, Keşf: 1/297.

68. HADİS: "Maddî imkân bulamaman, Allah'ın seni koruduğunun alâmetlerindendir." [185] Tasavvuf erbabının sözlerindendir.

[185] bkz. Aliyyü'1-Karî, Kübra: s.149; Aclûnî, Keşf: 1/299.

69. HADİS: "Ölü, kendi evinde yedi gün ateş (mum) yakıldığını görür." [186] İmam Ahmed ve başkaları diyor ki: Bu batıldır, aslı yoktur. Bu (âdet) bid'attir. [187]

[186] bkz. Sehavî, Makasıd: s.130; İbnü'd-Deyba', Temyiz: s.55; Aliyyü'l-Karî, Kübra: s.151; Aclûnî, Keşf 1/298.
[187] Yani ölünün evinde ölümünden itibaren yedi gün mum yakılması âdeti, bid'attir.