- Katılım
- 30 Eyl 2013
- Mesajlar
- 6,183
- Tepkime puanı
- 473
- Puanları
- 83
Almanca metinleri birebir çevirince mânâ kayboluyor, içinden çıkılmaz bir hâl alıyor, okuyucu da anlamıyor, sonra Nietzsche anlaşılmaz biri olup çıkıyor! Bu yüzden “murad mânâ, değil elfazu eşya” düsturunca zarfın içeriğine odaklandım,
Vaktin gelmesine kadar susmaktan kastettiği şey, tohum ve fidan aşamasındaki fikirler her zaman kökü kazınmaya çalışılır. Önce bi büyüsün, ağaç olsun, fırtınalı tartışmalara dayanıklı hâle gelsin anlamında. Bahçe ve tomurcuk metaforları üstünden gitmesi bundandır.
Hâmiye olarak mûsıkî adlı 106. aforizması bunu destekler mahiyettedir:
Hâmiye olarak mûsıkî. — “Mûsıkî sanatının üstâdı birine hasretim” demiş yenilikçi biri talebesine, “benim fikirlerimi benden öğrene, onlar, bundan böyle onun dilinde konuşa; böylelikle insanların kulak ve kalplerine daha iyi nüfuz ederim. Tınılarla insanları dalâletin ve hakikatin her türlüsüne çekmek mümkün; ayrıca kim bir tını çürütebilir ki?” — Talebesi, “Yani sen çürütülemez olmakla kabul görmek istiyorsun, öyle mi?” dedi. Yenilikçi karşılık verdi, “Ben fidanın ağaç olmasını istiyorum. Bir öğretinin ağaç olması için, ona, uygun bir süreliğine inanılması, inanılması için ise çürütülemez olması lazımdır. Ağaç için fırtınalar, şüpheler, kurtlar, kötülükler lazım; o, bütün bunlarla fidanken özünde barındırdığı kudreti ortaya çıkartır; isterse yıkılsın, yeterince güçlü değilse! Lakin bir fidan, fidanken her zaman yok edilir, — tartışma yoluna giden olmaz!” — Bunu dediğinde talebesi şamatalı bir edayla söze girer “Ama ben senin davana inanıyorum ve onu o kadar güçlü buluyorum ki ne varsa, kalbimde onlara karşı beslediğim her ne varsa söyleyecek kadar”. — Yenilikçi kendi kendine güldü ve onu parmağıyla tehdit etti; “Bu tür bir talebelik” dedi ve ekledi “en güzel olanı, lakin tehlikeli, ve her tür öğretinin bünyesi bunu kaldırmaz”. (Şen Bilim, 106. aforizma)
Nietzsche bu aforizmasında yeni öğretilerin tohum aşamasından ağaç aşamasına gelene kadar müzik ve sanat gibi unsurlar kullanılarak halkın muhabbetini kazanma yoluna gidilmesini tavsiye eder. İnsanların kalbini kıracak fanatizmi açık açık reddeder.
Türkiye'de sol kesim fikre annelik yapacak bu romantizmi çok iyi becerdi. Zaten tek becerebildikleri şey de bu oldu. Tohumu sanatla, müzikle, edebiyatla büyüttüler, fikir ağaç oldu, ama entellektüel kalitesi tırt olduğu için karşı argümanlara dayanamayıp yıkıldı.
Son düzenleme: