GENCAKINCI
Profesör
- Katılım
- 21 Ağu 2009
- Mesajlar
- 1,666
- Tepkime puanı
- 26
- Puanları
- 0
:KADER:
(İnsan,kendi kaderini kendisimi belirler?Allahü teala mı belirler?Yoksa her ikisidemi?)
Kâinatta meydana gelen her şey,muhakkak yüce Allah’ın bilmesi,dilemesi ve yaratmasıyla olur. Onun için herhangi bir şeyin belirli bir şekilde meydana gel-mesini,Cenab-ı Hakk’ın ezelde dilemiş olmasına “KADER” denir.Yüce Allah’ın böyle dilemiş olduğu herhangi bir şeyi,zamanı gelince meydana getirmesinede “Kaza” denir.
Örneğin,herhangi bir insanın falan günde meydana gelmesini yüce Allah’ın ezelde dilemiş olması bir kaderdir.O insanın takdir edilmiş günde yaratılması da bir kazadır.Bununla beraber kaza sözü,takdir ve hüküm manasınada gelir.
Kaderiyye ve Mutezile(sapkın mezhebler)’ye göre;Allah insanlara kudret ve irade vermiştir.İnsanlar bütün işlerini yaratır(Kul fi’linin hâlıkıdır). Yani amelinin
yaratıcısıdır,derler.Kolun titremesi,kalbin atması kendiliğinden oluyor.Fakat kolu
kaldırmayı,yürümeyi insan yapıyor,dediler. İnsan,istekli işlerini kendi yapmasaydı Allah iyiliklere mükâfât kötülüklere azâb yapması adaletsizlik olurdu,dediler.Böyle inanışlarına kanıt olarak; “Allah insanlara zulm etmez.İnsanlar kendilerine zulm ediyorlar”ve “Yaptıklarının cezasıdır” mealindeki ayeti-kerimeleri öne sürdüler.
Bir başka sapkın mezheb olan Cebriye(Yazgıcılık,Kadercilik-Fatalizm)’ye göre;
Bütün olacak şeyleri kalem ezelde yazdı ve sonradan değiştirilmemesi için mürekkebi de kurudu.Her şey ezelde takdir olunmuştur.Allah’ın ilminde olanlar ve ezelde takdir ettiği her şey,öylece hasıl(meydana gelmesi)olacaktır.Bunu kimse değiştiremez,dediler. Ayrıca insanın yaptığı iş ve hareketlerden sorumlu olamayacağını söylediler.Hadid S.23.Ayeti ileri sürdüler.
“Dünya’da olacak her şey,dünya yaratılmadan evvel ezelde Levh-i mahfûza(Allah yanında her şeyin yazılı bulunduğu manevi levha)yazılmış,takdir edilmiştir.
Bunu size bildiriyoruz ki,hayatta kaçırdığınız fırsatlar için üzülmeyesiniz ve kavuşduğunuz kazançlardan,Allah’ın gönderdiği nimetlerden mağrur olmayasınız.Allah kibirlileri,bencilleri sevmez”
(HADİD S. 23.AYET)
Ehl-i Sünnet(Hak mezheb)mezhebine göre;irade-i külliye,yani külli irade(Allah’ın her şeyi kuşatan iradesi) sahibi yüce Allah,irade-i cüziyye, yani cüzi irade(Allah tarafından insana verilen istek,arzu,irade)sahibi insana bazı işler yapabilme ve hareketlerde bulunabilme hakkı tanımıştır.Eğer tanımasaydı,o zaman imtihanın ne anlamı kalırdı? Eğer,Allah insanoğlunun her yaptığını, her hareketini,her işini kendisi tespit ediyorsa,bunu cebri(zoraki)yaptırıyorsa o zaman insanoğluna hesabda soramaz.İnsanın robottan farkı kalmaz.
Allah,insanoğlunu, Dünya hayatında serbest bırakmıştır.İyiliğide,kötülüğüdeseçebilir.Seçimind e hürdür.Allah insanoğlunun,iyiliği ve doğruluğu seçmesi için peygamberler,kitaplar göndermiştir.İyilik ortamınıda,kötülük ortamınıda,yaratan Allah’tır.Kendi cüzi iradesiyle kötülüğü seçen kişiye Allah dilerse “ol” emriyle kötülük ortamı yaratır.
Bu seçim kendisinindir.Ortamı yaratan ise Allah’tır.
Kişi yaptığı kötülüklerin hesabını,Ahirette Allah’a verecektir.Eğer,insanoğlu kendi cüzi iradesiyle iyiliği seçerse,Allah dilerse ona iyilik yapabilmesi için,iyilik ortamını yaratır.
Örneğin,hayatı,tiyatroya benzetebiliriz.Dünya,tiyatro sahnesi,Oyunun konusu ve rollerin dağıtımı Allah’tan.Oynayanlar ise insanlar.Ama insanlar doğaçlama onuyorlar.Yani senaryo yok. İçten geldiği gibi,özgürce.
Allahü teala,geleceği bilir.Kimin Cehenneme, kimin Cennete gideceğini önceden bilir.Peki madem Allah kimin Cehenneme,kimin Cennete gideceğini biliyorsa insanları niye imtihan ediyor?diye bir soru akla gelebilir.Her insanı yaratır yaratmaz direk hak ettiği yere gönderse olmazmı?Olmaz.Çünkü o zaman insanlar buna itiraz edebilir.Haksızlığa uğradıklarına inanırlar.Bu nedenle imtihan şarttır.
Hadid S.23.Ayette “Dünya’da olacak her şey,Dünya yaratılmadan evvel ezelde Levh-i Mahfûza yazılmıştır” Levh-i Mahfûzda neler yazılı? Başımıza gelecek olan
belalar,musibetler,hastalıklar,kazalar ve doğal afetler yani Allah’ın afetleri;
Depremler,sel baskınları,tayfunlar,kasırgalar ve hortumların ne zaman ve nerede nasıl çıkacağı ve nasıl olacağı bilim tarafından bile bilinmiyor.Bilim sadece tahminde bulunabiliyor.Tahminler bazen tutuyor,bazen tutmuyor.
İnsanların bazıları,tevekkülü(işi Allah’a bırakmak)yanlış anlamışlardır.Peygamberimiz buyurmuştur ki “Önce tedbir,sonra tevekkül” Yani önce tedbir alacaksın.Sonra gerisini Allah’a
bırakacaksın.Mümin kişi,cüzi iradesiyle tedbir alır.Gerisini külli irade sahibi olan Allah’a bırakır.
“Çalışınız!Herkes kendisi için takdir edilmiş olan şeylere sürüklenir”
(HADİS-İ ŞERİF)
“İnsana ancak çalıştığı vardır” (NECM S. 39.AYET)
“O Allah ki sizi imtihan etsin,hanginizin daha güzel ameli oduğunu göstersin diye ölümü ve hayatı yarattı”
(MÜLK S. 2.AYET)
ŞÜPHESİZ DOĞRUYU ANCAK VE ANCAK ALLAH BİLİR…
KAYNAKLAR:Ömer Nasuhi Bilmen(B.İslam İlmihali)- TarikatlarAnsk.Kur’anMeali.
http://ballarbalinibuldum2.blogcu.com/kader-insan-kendi-kaderini-kendisimi-belirler-yoksa/2306651
(İnsan,kendi kaderini kendisimi belirler?Allahü teala mı belirler?Yoksa her ikisidemi?)
Kâinatta meydana gelen her şey,muhakkak yüce Allah’ın bilmesi,dilemesi ve yaratmasıyla olur. Onun için herhangi bir şeyin belirli bir şekilde meydana gel-mesini,Cenab-ı Hakk’ın ezelde dilemiş olmasına “KADER” denir.Yüce Allah’ın böyle dilemiş olduğu herhangi bir şeyi,zamanı gelince meydana getirmesinede “Kaza” denir.
Örneğin,herhangi bir insanın falan günde meydana gelmesini yüce Allah’ın ezelde dilemiş olması bir kaderdir.O insanın takdir edilmiş günde yaratılması da bir kazadır.Bununla beraber kaza sözü,takdir ve hüküm manasınada gelir.
Kaderiyye ve Mutezile(sapkın mezhebler)’ye göre;Allah insanlara kudret ve irade vermiştir.İnsanlar bütün işlerini yaratır(Kul fi’linin hâlıkıdır). Yani amelinin
yaratıcısıdır,derler.Kolun titremesi,kalbin atması kendiliğinden oluyor.Fakat kolu
kaldırmayı,yürümeyi insan yapıyor,dediler. İnsan,istekli işlerini kendi yapmasaydı Allah iyiliklere mükâfât kötülüklere azâb yapması adaletsizlik olurdu,dediler.Böyle inanışlarına kanıt olarak; “Allah insanlara zulm etmez.İnsanlar kendilerine zulm ediyorlar”ve “Yaptıklarının cezasıdır” mealindeki ayeti-kerimeleri öne sürdüler.
Bir başka sapkın mezheb olan Cebriye(Yazgıcılık,Kadercilik-Fatalizm)’ye göre;
Bütün olacak şeyleri kalem ezelde yazdı ve sonradan değiştirilmemesi için mürekkebi de kurudu.Her şey ezelde takdir olunmuştur.Allah’ın ilminde olanlar ve ezelde takdir ettiği her şey,öylece hasıl(meydana gelmesi)olacaktır.Bunu kimse değiştiremez,dediler. Ayrıca insanın yaptığı iş ve hareketlerden sorumlu olamayacağını söylediler.Hadid S.23.Ayeti ileri sürdüler.
“Dünya’da olacak her şey,dünya yaratılmadan evvel ezelde Levh-i mahfûza(Allah yanında her şeyin yazılı bulunduğu manevi levha)yazılmış,takdir edilmiştir.
Bunu size bildiriyoruz ki,hayatta kaçırdığınız fırsatlar için üzülmeyesiniz ve kavuşduğunuz kazançlardan,Allah’ın gönderdiği nimetlerden mağrur olmayasınız.Allah kibirlileri,bencilleri sevmez”
(HADİD S. 23.AYET)
Ehl-i Sünnet(Hak mezheb)mezhebine göre;irade-i külliye,yani külli irade(Allah’ın her şeyi kuşatan iradesi) sahibi yüce Allah,irade-i cüziyye, yani cüzi irade(Allah tarafından insana verilen istek,arzu,irade)sahibi insana bazı işler yapabilme ve hareketlerde bulunabilme hakkı tanımıştır.Eğer tanımasaydı,o zaman imtihanın ne anlamı kalırdı? Eğer,Allah insanoğlunun her yaptığını, her hareketini,her işini kendisi tespit ediyorsa,bunu cebri(zoraki)yaptırıyorsa o zaman insanoğluna hesabda soramaz.İnsanın robottan farkı kalmaz.
Allah,insanoğlunu, Dünya hayatında serbest bırakmıştır.İyiliğide,kötülüğüdeseçebilir.Seçimind e hürdür.Allah insanoğlunun,iyiliği ve doğruluğu seçmesi için peygamberler,kitaplar göndermiştir.İyilik ortamınıda,kötülük ortamınıda,yaratan Allah’tır.Kendi cüzi iradesiyle kötülüğü seçen kişiye Allah dilerse “ol” emriyle kötülük ortamı yaratır.
Bu seçim kendisinindir.Ortamı yaratan ise Allah’tır.
Kişi yaptığı kötülüklerin hesabını,Ahirette Allah’a verecektir.Eğer,insanoğlu kendi cüzi iradesiyle iyiliği seçerse,Allah dilerse ona iyilik yapabilmesi için,iyilik ortamını yaratır.
Örneğin,hayatı,tiyatroya benzetebiliriz.Dünya,tiyatro sahnesi,Oyunun konusu ve rollerin dağıtımı Allah’tan.Oynayanlar ise insanlar.Ama insanlar doğaçlama onuyorlar.Yani senaryo yok. İçten geldiği gibi,özgürce.
Allahü teala,geleceği bilir.Kimin Cehenneme, kimin Cennete gideceğini önceden bilir.Peki madem Allah kimin Cehenneme,kimin Cennete gideceğini biliyorsa insanları niye imtihan ediyor?diye bir soru akla gelebilir.Her insanı yaratır yaratmaz direk hak ettiği yere gönderse olmazmı?Olmaz.Çünkü o zaman insanlar buna itiraz edebilir.Haksızlığa uğradıklarına inanırlar.Bu nedenle imtihan şarttır.
Hadid S.23.Ayette “Dünya’da olacak her şey,Dünya yaratılmadan evvel ezelde Levh-i Mahfûza yazılmıştır” Levh-i Mahfûzda neler yazılı? Başımıza gelecek olan
belalar,musibetler,hastalıklar,kazalar ve doğal afetler yani Allah’ın afetleri;
Depremler,sel baskınları,tayfunlar,kasırgalar ve hortumların ne zaman ve nerede nasıl çıkacağı ve nasıl olacağı bilim tarafından bile bilinmiyor.Bilim sadece tahminde bulunabiliyor.Tahminler bazen tutuyor,bazen tutmuyor.
İnsanların bazıları,tevekkülü(işi Allah’a bırakmak)yanlış anlamışlardır.Peygamberimiz buyurmuştur ki “Önce tedbir,sonra tevekkül” Yani önce tedbir alacaksın.Sonra gerisini Allah’a
bırakacaksın.Mümin kişi,cüzi iradesiyle tedbir alır.Gerisini külli irade sahibi olan Allah’a bırakır.
“Çalışınız!Herkes kendisi için takdir edilmiş olan şeylere sürüklenir”
(HADİS-İ ŞERİF)
“İnsana ancak çalıştığı vardır” (NECM S. 39.AYET)
“O Allah ki sizi imtihan etsin,hanginizin daha güzel ameli oduğunu göstersin diye ölümü ve hayatı yarattı”
(MÜLK S. 2.AYET)
ŞÜPHESİZ DOĞRUYU ANCAK VE ANCAK ALLAH BİLİR…
KAYNAKLAR:Ömer Nasuhi Bilmen(B.İslam İlmihali)- TarikatlarAnsk.Kur’anMeali.
http://ballarbalinibuldum2.blogcu.com/kader-insan-kendi-kaderini-kendisimi-belirler-yoksa/2306651
