08 Mart?
TARİHTE BUGÜN;
08/03/1857 Dünya Kadınlar Günü'nün ortaya çıkışı hakkında üç ayrı görüş var:
Birinci görüşe göre,1857'de New Yorklu dokuma işçisi kadınlar, düşük ücretleri, on iki saatlik iş gününü ve artan iş yükünü protesto etmek için bir gösteri yürüyüşü yaptılar. Polis şiddet kullanarak yürüyüşü dağıttı.
İkinci görüşe göre, Amerikalı kadınlar 8 saatlik işgünü ve kadınların siyasal hakları için mücadele ederken, Şubat 1908'de Manhattanlı iplik işçisi kadınların grev yapması ve polisin yine şiddet kullanmasıdır.
Üçüncü görüş,1909'da New Yorklu dokuma işçisi kadınların işten çıkarılmaları protesto etmek için fabrikayı işgal etmeleri, çıkan yangında 129 kadının hayatını kaybetmesidir.
Başlangıcı hangi olay olursa olsun, bu mücadelenin anısına, II. Enternasyonalin 1910'daki Kongresi'nde Clara Zetkin'in önerisiyle , Uluslararası Emekçi Kadınlar Günü olarak ilan edildi.1910 yılından başlayarak 8 Mart tüm dünyada kadınlar için özel bir anlam taşıdı. Kadınların başkaldırısını simgeledi, birlikte bir güç olmanın, dayanışmanın anlamını bugünlere taşıdı.1960'lı yıllara dek sosyalistlerin kutladığı bir gün olan ,1960'lı yıllarda yükselen feminizmin etkisiyle tüm kadınların, sadece emekçi olarak değil, hayatın tüm alanlarında, yaşanan ortak ezilmişliği ve mücadeleyi simgeleyen bir gün olarak kutlanıyor. Birleşmiş Milletler de1975'te bugünü "Dünya Kadınlar Günü" olarak ilan etti.
08/03/1933 I. Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.
08/03/1943 İsmet İnönü 7. TBMM'yi açtı ve yeniden cumhurbaşkanı seçildi. Şükrü Saraçoğlu hükümeti kurmakla yeniden görevlendirildi.
08/03/1944 New York Metropolitan Operası Taksim Gazinosu'nda bir konser verdi.
08/03/1951 Adnan Menderes hükümeti istifa etti. Bir gün sonra II. Menderes hükümeti kuruldu; hükümette üç yeni bakan görev alırken altı bakan yer değiştirdi.
08/03/1951 Ünlü keman virtüozu Yehudi Menuhin konser vermek için İstanbul'a geldi.
08/03/1952 ABD Philadelphia'da ilk suni kalp ameliyatı yapıldı.
08/03/1954 Devletin siyasal prestijine ve mali gücüne zarar getirdiğine karar verilen ya da kişilerin özel hayatına tecavüz eden yazılar yazan gazetecilere ağır cezalar öngören Basın Kanunu, TBMM'den geçti.
08/03/1954 İstanbul Vali ve Belediye Başkanı Fahrettin Kerim Gökay bir basın açıklaması yaparak Mecidiyeköy-Yenikapı arasındaki metronun temelinin Nisan'da atılacağını söyledi.
08/03/1955 Liselerde okutulması Milli Eğitim Bakanlığı'nca kabul edilen bir ders kitabında komünizm propagandası yapılmak istendiği iddiasıyla soruşturma başlatıldı. Astronomi adlı ders kitabında Stalin ve Lenin'in resimlerinin yer aldığı ve bu resimlerin öğrencinin dikkatini çeksin diye bir meteor resminin ortasına yerleştirildiği tespit edildi. Konunun Ankara'daki ilgili makamlara bildirildiği ve kitabın toplattırılacağı belirtildi. Yapılan ilk soruşturmada, kitabın halen matematik öğretmenliği yapan bir öğretmen tarafından yazıldığı anlaşıldı.
08/03/1955 Türkiye'nin ilk kanserle savaş dispanseri açıldı.
08/03/1956 İzmir'de Demokrat Parti tarafından düzenlenen mitingde konuşan Başbakan Menderes, basını eleştiren bir konuşma yaptı. "Bu gazeteler demokrasi devriminin matbuatı olmak vasfına sahip değildir" dedi. Basını gerçekleri değiştirmek ve DP iktidarını alaşağı etmeyi düşünmekle suçladı.
08/03/1957 Siyasal Bilgiler Fakültesi eski dekanı Turhan Feyzioğlu, Türk Hukuk Kurumu'ndaki konferansında " Meşrutiyati takip eden birkaç yıl ve Demokrat Parti iktidarının ilk yılları hariç, basın hürriyete hasret kalmıştır " dedi.
08/03/1962 İstanbul-Ankara-Adana seferini yapmakta olan THY Kop uçağı Toroslar'da düştü. 8 yolcu ve 3 kişilik mürettabat öldü.
08/03/1963 Suriye'de bir darbe sonucu Baascılar ve Nasırcılar iktidarı ele geçirdi.
08/03/1966 Adalet Partisi Aydın Milletvekili Reşat Özarda, Sanayi Bakanı Mehmet Turgut hakkında Meclis soruşturması istemişti. Özarda, Başbakan Demirel'in Türkiye temsilcisi olduğu Morrison firmasına, gümrüksüz ithal edilen Ereğli Demir Çelik Fabrikaları'nın mallarının ve araçlarının verildiğini iddia ediyordu. Bu soruşturma isteği üzerine 1966 yılı bugün AP Milletvekili Reşat Özarda partisinden ihraç edildi.
08/03/1971 Antakya'nın içme suyu kaynağına fare zehiri konulduğu yolundaki ihbar üzerine Emniyet geceyarısı kent sakinlerine "su içmemeleri" çağrısı yapıldı.
08/03/1971 Sivas'a bağlı Yıldızeli'nde TİP ilçe sekreteri öldürüldü.
08/03/1971 Balıkesir Necatibey Eğitim Enstitüsü kapatıldı.
08/03/1972 Demokratik Parti Genel Başkan Yardımcısı Yüksel Menderes Ankara'da havagazıyla intihar etti. Menderes'in intihar nededi anlaşılamadı.Eski başbakanlardan Adnan Menderes'in büyük oğlu olan Yüksel Menderes Demokratik Parti kurucularından ve Aydın milletvekiliydi.
08/03/1975 TRT Genel Müdürlüğü, CHP ve Demokratik Parti'nin başvurusu üzerine, bu partilere de Başbakan Demirel'le TV'de yapılan söyleşi kadar süre tanınmasını kararlaştırdı.
08/03/1975 İstanbul'da Osmanbey'deki Dostlar Tiyatrosu'nda İlerici Kadınlar Derneği (İKD) 'nin kuruluş çalışmasını yürüten kadınların girişimiyle ilk kez kamuya açık bir kutlaması düzenlendi. 400-500 kadının katıldığı toplantıda, Kadılar Günü'nün anlam ve önemi üzerine konuşmalar yapıldı, şiirler okundu. Aynı yıl Ankara'da da kutlaması yapıldı.
08/03/1978 Cumhurbaşkanı Korütürk, İsmail Cem'in TRT genel müdürlüğüne atanmasının sakıncalı bulduğunu hükümete bildirdi.
08/03/1979 Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ilişkin tartışmalar üzerine "Silahlı Kuvvetlerimizi her türlü politika dışında tutmaya büyük bir dikkat ve özen göstermek hepimizin başta gelen görevi olmalıdır" dedi.
08/03/1979 İngiliz Genelkurmay Başkanı'nın davetlisi olarak İngiltere'de bulunan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren kendisine yöneltilen bir soru üzerine, Türk polis ve jandarmasının görev ve yetkilerini belirleyen yasal düzenlemelerin yetersiz olduğunu ve ilgililer tarafından gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi.
08/03/1984 8 ilde olağanüstü hal uygulanması ile ilgili "Olağanüstü Hal Yönetmeliği" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
08/03/1984 Yunanistan Türk savaş gemilerinin bir Yunan Destroyerine ateş açtığı iddiası ile Ankara'daki büyükelçisini geri çağırdı. Gelişmeler üzerine Türkiye de Atina büyükelçisine ülkeye dönme talimatı verdi.
08/03/1987 Kadın Çevresi Yayıncılığın çıkarttığı Feminist dergisi yayına başladı. Sahibi ve yazı işleri müdürlüğünü Handan Koç'un yaptığı derginin başlıca yazarları.Ayşe Düzkan, Handan Koç, Minu, Defne, Filiz k., Serpil, Gül, Sabahnur, Vildan, Stella Ovadis idi. Dergi, Mart1990'da yayın hayatına son verdi.
08/03/1988 Yeni Gündem dergisi yazı işleri müdürü 7,5 yıl hapse mahkum oldu.
08/03/1991 Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın küçük oğlu Efe Özal bir borsa şirketine ortak oldu.
08/03/1992 Dünya Kadınlar Günü nedeniyle İstanbul ve Adana'da düzenlenen kutlama yürüyüşlerine polis müdahale etti, bazı kadınlar dövüldü, iki kadın yaralandı, 8 kadın gözaltına alındı.
08/03/1992 İstanbul Cumhuriyet Savcılığı özel TV'lerdeki müstehcen yayınları takibe aldı.
08/03/1996 Lefkoşa-İstanbul seferini yapan KKTC'ye ait bir yolcu uçağı kaçırılarak önce Sofya'ya ardından da Münih'e indirildi. Uçağı kaçıran kişinin İngiltere'deki sevgilisinin yanına gitmek isteyen Ramazan Aydın isimli bir Türk vatandaşı olduğu anlaşıldı. Uçaktaki yolcu ve mürettebatı serbest bırakan Aydın, Alman polisi tarafından tutuklandı.
08/03/1997 Vehbi Koç'un çalınan naaşı, ZincirlikuyuMezarlığında boş bir mezarda bulundu ve çalanlar yakalandı. Koç'un naaşı, 10 Ocakta ikinci kez toprağa verildi.
08/03/1998 Karşıyaka Müftüsü Nadir Kuru'nun, İzmir'de Dr.Tibet Kızılcan'ın cenaze namazını kıldırırken ''İsteyen hanımlar namaza gelebilir'' sözleri üzerine kadınlar, erkeklerle saf tutarak cenaze namazı kıldı.
08/03/2000 30 yılı aşkın siyasi geçmişinde ilk kez Necmettin Erbakan'a karşı bayrak açılarak, FP'ye genel başkan adayı çıkarıldı. Kayseri Milletvekili Abdullah Gül, adaylığını ilan etti.
08/03/2003 İstanbul-Diyarbakır seferini yapan THY'nin RC-100 tipi uçağı, Diyarbakır'a inişi sırasında düştü: 74 kişi öldü, 3 kişi yaralı kurtuldu.
08/03/2004 Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Yönetmeliğinin gizliliğini kaldıran yasanın ardından hazırlanan yeni yönetmelik de yürürlüğe girdi. MGK Genel Sekreterliği, yönetmelikte, başbakana bağlı bir kuruluş olarak tanımlandı.
08/03/2005 Çeçen lider Aslan Maşadov, bir çatışmada Rus güvenlik güçlerince öldürüldü.
08/03/2005 Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen ve EdebiyatBölümü öğretim üyesi Prof. Dr.Sadettin Güner ile oğlu Selçukhan Güner otomobillerine açılan çapraz ateş sonucu öldüler. Prof. Dr. Güner ve oğlunu öldüren İsmet Meral ile yeğeni Burak Reis bir gün sonra Engin Bayramoğlu'nuöldürdüler. Güner ve oğluna yönelik saldırının''yanlışlıkla'' yapıldığı belirlendi. Olayla ilgili dayı ve yeğen ile bir kişi 14 Ocakta tutuklandı.
08/03/2006 Papa II. Jean Paul'e yönelik suikast girişimi nedeniyle İtalya'da 24yıl cezaevinde kaldıktan sonra 14Haziran 2000'de Türkiye'ye iade edilen, gazeteci-yazar Abdi İpekçi'nin öldürülmesi ve ''gasp'' suçundan Kartal H Tipi Cezaevi'nde bulunan hükümlü Mehmet Ali Ağca'nın, Cezaevi Müdürlüğünün ''cezasını tamamladığı'' yönündeki yazısı üzerine Kartal Ağır Ceza Mahkemesince tahliyesine karar verildi.
BUGÜN DOĞANLAR;
08/03/1869 Fransız besteci Hector Berlioz.
08/03/1895 En ünlü Güney Afrikalı kadın şairlerden Juana de Uruguayan Ibarbourou.
08/03/1902 Karakter rolleriyle ünlü siyah Amerikalı televizyon filmleri oyuncusu Louise Beavers.
08/03/1935 Rock şarkıcısı Elvis Presley doğdu
08/03/1944 Romancı Hüseyin Rahmi Gürpınar Heybeliada'daki evinde zatürreeden. Romanlarında , Tanzimat'tan Cumhuriyet sonrasına kadar, toplumsal değişimi İstanbul'un gündelik yaşamını temel alarak işleyen Gürpınar her sınıftan, her yaştan, her cinsten kişilerin farklı davranış, düşünce ve duyuş durumlarını sergiledi. En çok gülünçlüklere, zaaflara, sosyal dengesizliklere dikkat çekti. "İnsanların kabahatlerini, günahlarını kendilerine açık olarak göstermeli ki, onları tekrardan kaçınsınlar" diyen yazar kendini, "kafasına doldurduğu felsefeyi etrafına saçan mürebbi" olarak gördü. Sade dili, canlı anlatımıyla herkesin kolayca okuyup anlayabileceği romanlar yazdı. Hüseyin Rahmi Gürpınar, roman, öykü, oyun türünde 54 yapıt verdi: İffet, Mürebbiye, Şıpsevdi, Cadı, Ben Deli miyim?, Utanmaz adam.
08/03/1945 20. yüzyıl sonlarında yeni izlenimici sanat akımının önde gelen kişiliklerinden biri olan Alman ressam Anselm Kiefer.
08/03/1948 Kendi bulduğu hastalığa adı verilerek dünya tıp literatürüne geçen, deri ve zührevi hastalıkları uzmanı Ordinaryüs Profesör Hulusi Behçet İstanbul'da. Göz bozuklukları, ağızda yinelenen yaralar ve cinsiyet organları çevrelerinde yaralardan oluşan hastalığın kendine özgü bir virüsten kaynaklandığını saptayan Dr. Hulusi Behçet'in bu buluşu,1947 yılında Cenevre'de toplanan Uluslararası Tıp Kongresi'nde hastalığa "Morbus Behçet" yada "Behçet Sendromu" adı verilerek tıp tarhine geçti.
08/03/1959 Cumhuriyet dönemi hikayecilerinden Bekir Sıtkı Kunt. Yazarlık hayatına gazetecilik ile başlayan Bekir Sıtkı Kunt, yalnız hikaye türünde eser verdi. Gözleme ve gerçeğe bağlı hikayelerinde köy ve kasaba kişilerini, İstanbul'un kendi halinde, sıradan insanlarını yazdı. Sanat iddialarından uzak, özentisiz bir dil kullandı. Bekir Sıtkı'dan bize beş hikaye kitabı kaldı: Memleket Hikayeleri, Talkınla Salkım, Herkes Kendi Hayatını Yaşar, Yataklı Vagon Yolcusu, Ayrı Dünya
08/03/1977 Hikayeci Fikret Ürgüp İstanbul'da. İstanbul Tıp Fakültesi mezunu Dr. Ürgüp, çağımız insanının yalnızlıklarını, değerlere karşı yabancılaşmasını sigeleyen, mecazlı, alegorili ve özgün hikayeler yazdı. Hikayelerini Van, Kısa Lodos Hikayeleri adı altında iki kitapta topladı. Günlükleri Dosdoğru Günlük adıyla kitaplaştı.
08/03/1980 Türkiye'nin önde gelen felsefecilerinden Nusret Hızır İstanbul'da. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde, Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın Yüksek Okulu'nda, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde, Hacettepe Üniversitesi'nde felsefe ve mantık dersleri verdi. Ölümünden sonra derlenen yazıları Bilimin Işığında Felsefe ve Geride Kalanlar adıyla basıldı
08/03/1985 İZMİR'İN İHVAN-FORUM TEMSİLCİLERİNDEN €G€Lİ €F€ DOĞDU. CO.ADMİN OLARAK GÖREVİNE DEVAM ETMEKTEDİR :O :O
08/03/1988 ALMANYANIN GÜLÜ, GÖZ BEBEĞİMİZ BERRAKSUYUMUZ DOĞDU. :O
BUGÜN ÖLENLER;
08/03/1403 Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid, Akşehir'de öldü.
08/03/1944 Yazar Hüseyin Rahmi Gürpınar, Heybeliada'daki köşkünde öldü.
08/03/1948 Tanımladığı bir deri hastalığı ''Behçet Hastalığı'' adıyla dünya tıp literatürüne geçen, deri ve zührevi hastalıklar uzmanı Ordinaryüs Profesör Dr. Hulusi Behçet, kalp krizi sonucu İstanbul'da öldü.
08/03/1980 Felsefeci Nusret Hızır 81 yaşında öldü.
08/03/2005 Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nin eski dekanlarından Prof. Dr. Erol Mutlu, 56 yaşında Ankara'da öldü.
