ukubat
Profesör
- Katılım
- 9 May 2007
- Mesajlar
- 1,942
- Tepkime puanı
- 103
- Puanları
- 0
- Konum
- istanbul,fatih
- Web sitesi
- www.ismailaga.org.tr
Mevlâ Te‘âlâ Kur’ân-ı Kerîm’de daima akrabaya yakınlık göstermeyi, onlara iyiliği ve dertleriyle hemhâl olmayı vâcib kılmış, Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimizin de bu konuda nasihatleri hadîs kitaplarımız vasıtasıyla bizlere ulaşmıştır. Bu haslet, dinî ıstılâh olarak sıla-i rahim terkibiyle karşılanmaktadır.
Sıla kelimesi lügatte bağ, münasebet, kavuşma, bir araya gelme gibi manalara gelmektedir. Bu kelime, asıl manası ana rahmi, mecazi manası kan bağı olan rahim kelimesine izafet ile dini bir manaya bürünmüş; akrabaya ulaşmak, kavuşmak, bir araya gelmek manası kazanmıştır.
Mevlâ Te‘âlâ, “(Ey münafıklar!) Siz (insanların idârî işlerini ve) yönetimi üstlendiğiniz zaman o yer(yüzün) de (haksız kazançlar elde ederek, işinize gelmeyen insanları öldürterek ve birtakım günahlara bulaşarak) fesat çıkarmanız ve akraba ilişkilerinizi tamamen parçalamanız(, dünyaya düşkünlüğünüzü ve makam-mevki hırsınızı bilen herkes tarafından) umulur değil mi?”[1] buyurmak suretiyle akraba bağlarını muhafaza etmenin îmân açısından önemini beyân etmektedir.
Akrabaları kollayıp gözetmek, ihtiyaçlarını giderme konusunda seferber olmak, hâllerini sormak ve yanlarında olduğumuzu hissettirmek, her Cuma hutbesinden sonra okunan ve toplumumuzun aşina olduğu âyet-i kerimede de önemle vurgulanmaktadır:
“Şüphesiz ki Allâh (her şeyi îzâh etmek üzere indirmiş olduğu kitabında) adâleti, iyilik yapmayı ve (özellikle) yakın akrabaya (muhtaç olduğu şeyleri) vermeyi (ve sıla-i rahimde bulunmayı) emretmektedir. (Zina ve cimrilik gibi) pek çirkin işleri, (kâfirlik, şirk vesâir günahlar gibi, dinin ve aklın reddettiği) münker (şeyler)i ve (insanlara karşı zulüm ve düşmanlıkla) üstünlük taslamayı yasaklamaktadır. O size vaaz etmektedir, tâ ki siz iyice düşünesiniz (de yola gelesiniz)!”[2]
Bununla beraber, sıla-i rahmi terk etmenin neticeleri hakkında da önemli uyarılar vârid olmuştur. Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimizden şöyle rivâyet edilmiştir: “Akrabalık bağı Rahman’ın verdiği, (cennete uzanan) bir koldur. Allah Te‘âlâ, ‘Kim seni gözetirse ben de onu gözetirim, kim de seninle ilişkisini keserse ben de onunla ilişkimi keserim.’ buyurur.”[3]
İlgisiz Akraba Sıla-i Rahmi Kesmek İçin Bahane Değildir
Bazı kimseler aralarının açık olduğu akrabalarıyla irtibat kurmaktan kaçınır ve bu durumu sıla-i rahmi terk etme noktasında bir bahane olarak değerlendirirler. Oysaki sıla-i rahmin efdali, samimi akrabadan ziyade bir şekilde araya soğukluk girmiş hatta kendisinden kötülük görülmüş akrabaya yönelik olandır. Rasûlüllâh (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) Efendimizin, “Akrabadan gelen iyiliğe misliyle karşılık veren kimse tam manasıyla akrabasına sıla etmiş değildir. Gerçek sıla, kendisiyle ilgiyi kesenleri görüp gözetmektir.”[4] hadîs-i şerîfi bu hususu vurgulamaktadır.
Salgın Hastalık Sıla-i Rahme Engel Değildir
Bugünlerde salgın hastalık sebebiyle insanların en yakınlarıyla dahî mesafeli durdukları bir süreç yaşıyoruz. Bu durum bizleri, akrabalık bağlarımızın zayıflaması gibi bir noktaya sürüklememeli. Kısıtlamalar ve fiziksel mesafe gibi şartlar söz konusu olsa da bilhassa iletişim araçlarının yaygınlığından istifade ederek akrabalarımızla bağlarımızı sıkı tutmak zorundayız.
Bu itibarla, sıla-i rahim her şartta ve her ahvalde muhafaza edilmesi ve bilfiil ifa edilmek suretiyle gelecek nesillere öğretilerek devamı sağlanması gereken bir ibadettir. Mevlâ Te‘âlâ bizleri, sıla-i rahim gibi, Rahmetini celp edecek işlere rağbet edenlerden eylesin!
Dipnotlar
[1] Muhammed Sûresi, 22.
[2] Nahl Sûresi, 90.
[3] Buhârî, Edeb, 13.
[4] Buhârî, Edeb, 15.