Biz nasıl ki etrafımızda gördüğümüz nesnelere birer isim veriyorsak
ağaç, insan, yeryüzü vs..
ve bu tanımlar zihnimizde birer anlam ifade ediyorsa
Esmaul-husna diye tarif edilen normalde sayısı 99 bildirilen
oysa tafsilatta sınırsız olan isimlerin
birbirleri ile belli oranda karışarak bir bileşim oluşturması
sonucunda varlık aşikare çıkar
bunuda yaratıcı kudret sıfatı ile güçten(enerji) formunu
fiile çıkararak yani nur'unu inşaa ederek ortaya koyar
meleklerde enerji kökenli yani nurani varlıklardır
insan karnını doyurduğunda ne hissediyorsa
birisini sevdiğinde canı yandığında
mutlu olduğunda her bir hissedişin nasıl bir tanımı varsa
ve bunları ifade etmek için nasıl bir isim veriyorsak
işte varlıkta her birisi ilahi isimlerin sonucu olarak
yaratılanda takdiri gereği fiilleri ortaya koyar
ama beş duyu ile algılaması sınırlı olan insan
esası itibari ile varlığını oluşturan bu isimlerden perdelidir
bu perdelerin kalkması için
tabiat denilen
bize ait
bedensel fonksiyonları
yemek, içmek, uyumak , bedeni zevkler vs..
tabiatta ilahi isimlerden oluşmuştur
bunlarla mucadele ederek tam karşıtı olan manaları ortaya çıkarmalıyız
yani az uyumak , yemek vs..
çünkü beden yarın ölüp toprakta çürüyecek
ben ise yaşamıma devam edeceğim ölüm ötesinde
beden kaydından kurtulmak
insanın ben bu beden değilim algısı için
bu mücadele şarttır
o yüzden "mücahade olmadan müşahade olmaz denmiştir"
sonrasında ise örfler adetler denilen toplumsal koşullandırmalar ile
mucadele etmek gerekir
insanı doğum anından itibaren
çevresi ,komşusu , tv, basın ,arkadaşları ,çevresi belli değerleri aşılar
buna örnek olarak
büyüklerin yanında ayak üst üste atmamak sigara içmemek gibi iken
avrupa toplumunda bunlar serbest olabilir
plajda takım elbise ile gezersen deli derler
şehrin göbeginde de mayo ile olamazsın
türkiyede değerler farklı
kızılderilerin arasında doğsan bunlar farklı
işte bu değerlerde yöresel ve görecelidir
ve bunlarda perdedir
ermişlere meczub deli derler
çünkü delinin yediği yemek kabından yer
abdesti üstü başı kirli iken alır
orjinali itibari ile tarikatlar insanı tabiat ve toplumsal kurallardan arındırmak için var olmuşlardır
en sonunda ise benlik kavramı ile mucadele vardır
kişi bu çalışmaları sonucu nefs mertebeleri arasında
nefsi emmare ile başladığı yolculuğa
nasibinde ve kaderinde varsa
velayetin başlangıç noktası nefsin
4 .kademesi olan mutmainne nefs
durumunda insan görür ki
varlık dediği hep onun isimleriymiş
şeriat-tarikat- marifet- hakikat
bunlar esasen 4 kapıdır
yolunun maksadı da budur
bunun açıklamasınıda mevlanadan bir alıntı ile yapalım :
Öğrencilerinden biri Mevlana'ya sormuş;
"Efendim, bu 4 kapı meselesini ben pek anlayamıyorum.
Bana anlayabileceğim bir lisanla anlatırmısınız?
Mevlana:
"Şimdi bak, karşı medresede dersini çalışanan dört kişi var ve hepsi rahlelerine eğilmiş.Sen git bunların hepsinin ensesine bir şamar at, sonra gel sana anlatayım."
Öğrenci gitmiş, birincinin ensesine bir tokat akşetmiş.
Tokadı yiyen derhal ayağa kalkıp arkasına dönmüş ve daha kuvvetli bir
tokatla Mevlana'nın öğrencisini yere yıkmış. Öğrenci dayağı yemiş, geri
dönecek ama hocasına itaat var.
Yaradana güvenip ikinciye de bir tokat akşetmiş. O da derhal ayağa
kalkıp elini kaldırmış.Tam tokadı vuracakken vazgeçip yerine oturmuş.
Öğrenci devam etmiş, üçüncüye de bir tokat atmış.
Üçüncü şöyle bir kafasını çevirip baktıktan sonra çalşÃ¾masına devam etmiş.
Dördüncü, tokadı yemesine rağmen hiç oralı bile olmadan çalışmasına
devam etmiş.
Öğrenci Mevlana'ya dönmüş, olanları anlatmış.
Mevlana;
"işte sana istediin örnekler....
- Birinci, şeriat kapısını geçememiş biri idi. şeriatta ksasa ksas olduğu için, tokadı yiyince kalktı, aynısını sana iade etti.
- İkinci, tarikat kapısındadır. Tokadı yiyince o da kalktı, tam
tokadı iade edecekti ki, tarikat öğretisinde verdiği söz aklına geldi.
"Sana kötülük yapana bile iyilik yap".Onun için döndü, oturdu.
- Üçüncü, marifet kapısına kadar gelmiştir.
İyinin ve kötünün tek Yaradandan geldiğini bilir, inanır.
Yaradan bu kötülüğe hangi iblisi alet etti diye merakından şöyle bir dönüp baktı.
- Dördüncü, hakikat kapısını da geçmiştir.
İyinin ve kötünün tek sahibi olduğunu ve aynı olduğunu bilir.
Onun için dönüp bakmadı bile...
