eylül
Veled-i kalbî
Fransız İhtilali
Risale-i
Nur eserlerinin asrımızda Kur’an’a ayine olduğunun bir göstergesi de içinde
ihtiva ettiği müsbet fen ve felsefe ilimleridir.Bediüzzaman özellikle değişik
aralıklarla yirmi seneden ziyade kaldığı Van hayatını “hayatı ilmiyem”diye ifade
eder.Van valisi İşkodralı Tahir Paşa’nın konağında kaldığı on sene zarfında
müsbet ilimlerle uğraşmış,hatta bu konularla ilgili iddialı tartışmalara
girişmiştir.Bu ilimlerden üstad ,zaman zaman yeri geldikçe imanla ilgili
meselelerde ve sosyal konularda faydalanmıştır.Yoksa direk olarak Risale-i Nur,
herhangi bir bilim dalından bahsetmez.Çünkü bu eserler bir tarih,edebiyat veya
fen ilimleri değildirler;ama bu ilimlerden konu açılınca da işin özü
verilir,gereksiz ayrıntılara girilmez.Bu düşüncelerle Risale-i Nur’un tarihteki
bazı olaylara getirdiği özlü yorumlara örnekler vererek konuyu açıklığa
kavuşturalım.Örneklerimizde fazla ayrıntıya kaçmadan sadece asıl maksadı gözler
önüne serip işi tarihçilere havale edelim.
Risale-i Nur’da tarih gezintimize meşhur büyük Fransız ihtilalinin kısa
tarihçesi ile başlıyalım. İhtilal, Bastil Hapishanesi’nin önünde başladı ve
yayıldı. Bastil Hapishanesi’ndeki tutuklular serbest bırakıldı (14 Temmuz 1789).
Bu tarih bundan sonraki dönemde Fransa’da milli bayram olarak kutlanmıştır.
İhtilalle başlayan karışıklıklar, 1804′de Napolyon Bonopart’ın imparator olması
ile son bulmuştur. Fransa’da ihtilal sürecinde 28 Ağustos 1789′da "İnsan ve
Vatandaşlık Hakları Bildirgesi" ilan edilmiştir.İhtilalin tarihçilere göre en
önemli nedenleri şöyle sıralanmıştır.
1-) Fransa’daki soylular monarşisi ve din adamlarının halk üzerindeki ağır
baskısı Fransa’da halkın sosyal sınıflara ayrılmış olması,
2-) Siyasal haklardan yoksun olan burjuva sınıfının coğrafi keşifler sonunda
zenginleşmesi ve siyasal haklar istemesi.
3-) Fransa’da halk; soylular, rahipler, burjuvalar ve köylüler olmak üzere
dört sınıfa ayrılmıştı. Ülkenin en ağır yükünü köylüler çekiyordu.
4-) Mali zorluklar ve halkın ağır vergiler altında ezilmesi Jan Jak Russo,
Monteskiyo, Volter ve Didero gibi aydınların fikirleriyle halkı etkilemesi
5-) İngiltere’deki meşrutiyet yönetimi ve Amerika’daki insan hakları ve
demokrasi gibi gelişmelerin Fransız toplumunu etkilemesi.
Risale-i
Nur eserlerinin asrımızda Kur’an’a ayine olduğunun bir göstergesi de içinde
ihtiva ettiği müsbet fen ve felsefe ilimleridir.Bediüzzaman özellikle değişik
aralıklarla yirmi seneden ziyade kaldığı Van hayatını “hayatı ilmiyem”diye ifade
eder.Van valisi İşkodralı Tahir Paşa’nın konağında kaldığı on sene zarfında
müsbet ilimlerle uğraşmış,hatta bu konularla ilgili iddialı tartışmalara
girişmiştir.Bu ilimlerden üstad ,zaman zaman yeri geldikçe imanla ilgili
meselelerde ve sosyal konularda faydalanmıştır.Yoksa direk olarak Risale-i Nur,
herhangi bir bilim dalından bahsetmez.Çünkü bu eserler bir tarih,edebiyat veya
fen ilimleri değildirler;ama bu ilimlerden konu açılınca da işin özü
verilir,gereksiz ayrıntılara girilmez.Bu düşüncelerle Risale-i Nur’un tarihteki
bazı olaylara getirdiği özlü yorumlara örnekler vererek konuyu açıklığa
kavuşturalım.Örneklerimizde fazla ayrıntıya kaçmadan sadece asıl maksadı gözler
önüne serip işi tarihçilere havale edelim.
Risale-i Nur’da tarih gezintimize meşhur büyük Fransız ihtilalinin kısa
tarihçesi ile başlıyalım. İhtilal, Bastil Hapishanesi’nin önünde başladı ve
yayıldı. Bastil Hapishanesi’ndeki tutuklular serbest bırakıldı (14 Temmuz 1789).
Bu tarih bundan sonraki dönemde Fransa’da milli bayram olarak kutlanmıştır.
İhtilalle başlayan karışıklıklar, 1804′de Napolyon Bonopart’ın imparator olması
ile son bulmuştur. Fransa’da ihtilal sürecinde 28 Ağustos 1789′da "İnsan ve
Vatandaşlık Hakları Bildirgesi" ilan edilmiştir.İhtilalin tarihçilere göre en
önemli nedenleri şöyle sıralanmıştır.
1-) Fransa’daki soylular monarşisi ve din adamlarının halk üzerindeki ağır
baskısı Fransa’da halkın sosyal sınıflara ayrılmış olması,
2-) Siyasal haklardan yoksun olan burjuva sınıfının coğrafi keşifler sonunda
zenginleşmesi ve siyasal haklar istemesi.
3-) Fransa’da halk; soylular, rahipler, burjuvalar ve köylüler olmak üzere
dört sınıfa ayrılmıştı. Ülkenin en ağır yükünü köylüler çekiyordu.
4-) Mali zorluklar ve halkın ağır vergiler altında ezilmesi Jan Jak Russo,
Monteskiyo, Volter ve Didero gibi aydınların fikirleriyle halkı etkilemesi
5-) İngiltere’deki meşrutiyet yönetimi ve Amerika’daki insan hakları ve
demokrasi gibi gelişmelerin Fransız toplumunu etkilemesi.