İlim Talebesi
Yasaklı
- Katılım
- 18 Ağu 2014
- Mesajlar
- 1,630
- Tepkime puanı
- 28
- Puanları
- 0
وَقَالَ إِبْرَاهِيمُ بْنُ الْهَيْثَمِ الْبَلَدِيُّ : حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ مُسْلِمِ بْنِ إِدْرِيسَ قَالَ : حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِدْرِيسَ ، عَنْ شُرَحْبِيلَ بْنِ مُسْلِمٍ ، عَنْ [ ص: 440 ] أَبِي أُمَامَةَ الْبَاهِلِيِّ ، عَنْ هِشَامِ بْنِ الْعَاصِ الْأُمَوِيِّ قَالَ : بُعِثْتُ أَنَا وَرَجُلٌ مِنْ قُرَيْشٍ إِلَى هِرَقْلَ نَدْعُوهُ إِلَى الْإِسْلَامِ ، فَنَزَلْنَا عَلَى جَبَلَةَ بْنِ الْأَيْهَمِ الْغَسَّانِيِّ ، فَدَخَلْنَا عَلَيْهِ ، وَإِذَا هُوَ عَلَى سَرِيرٍ لَهُ ، فَأَرْسَلَ إِلَيْنَا بِرَسُولٍ نُكَلِّمُهُ ، فَقُلْنَا : وَاللَّهِ لَا نُكَلِّمُ رَسُولًا ، إِنَّمَا بُعِثْنَا إِلَى الْمَلِكِ ، فَأَذِنَ لَنَا وَقَالَ : تَكَلَّمُوا . فَكَلَّمْتُهُ وَدَعَوْتُهُ إِلَى الْإِسْلَامِ ، وَإِذَا عَلَيْهِ ثِيَابُ سَوَادٍ ، قُلْنَا : مَا هَذِهِ ؟ قَالَ : لَبِسْتُهَا وَحَلَفْتُ أَنْ لَا أَنْزِعَهَا حَتَّى أُخْرِجَكُمْ مِنَ الشَّامِ . قُلْنَا : وَمَجْلِسُكَ هَذَا ، فَوَاللَّهِ لَنَأْخُذَنَّهُ مِنْكَ ، وَلَنَأْخُذَنَّ مُلْكَ الْمَلِكِ الْأَعْظَمِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ ، أَخْبَرَنَا بِذَلِكَ نَبِيُّنَا . قَالَ : لَسْتُمْ بِهِمْ ، بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَصُومُونَ بِالنَّهَارِ فَكَيْفَ صَوْمُكُمْ ؟ فَأَخْبَرْنَاهُ ، فَمَلَأَ وَجْهَهُ سَوَادًا وَقَالَ : قُومُوا ، وَبَعَثَ مَعَنَا رَسُولًا إِلَى الْمَلِكِ ، فَخَرَجْنَا حَتَّى إِذَا كُنَّا قَرِيبًا مِنَ الْمَدِينَةِ ، قَالَ الَّذِي مَعَنَا : إِنَّ دَوَابَّكُمْ هَذِهِ لَا تَدْخُلُ مَدِينَةَ الْمَلِكِ ، فَإِنْ شِئْتُمْ حَمَلْنَاكُمْ عَلَى بَرَاذِينَ وَبِغَالٍ ؟ قُلْنَا : وَاللَّهِ لَا نَدْخُلُ إِلَّا عَلَيْهَا . فَأَرْسَلُوا إِلَى الْمَلِكِ أَنَّهُمْ يَأْبَوْنَ ، فَدَخَلْنَا عَلَى رَوَاحِلِنَا مُتَقَلِّدِينَ سُيُوفَنَا ، حَتَّى انْتَهَيْنَا إِلَى غُرْفَةٍ لَهُ ، فَأَنَخْنَا فِي أَصْلِهَا ، وَهُوَ يَنْظُرُ إِلَيْنَا ، فَقُلْنَا : لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاللَّهُ أَكْبَرُ . وَاللَّهُ يَعْلَمُ لَقَدْ تَنَقَّضَتِ الْغُرْفَةُ حَتَّى صَارَتْ كَأَنَّهَا عِذْقٌ تَصْفِقُهُ الرِّيَاحُ ، فَأَرْسَلَ إِلَيْنَا : لَيْسَ لَكُمْ أَنْ تَجْهَرُوا عَلَيْنَا بِدِينِكُمْ ، وَأَرْسَلَ إِلَيْنَا أَنِ ادْخُلُوا ، فَدَخَلْنَا عَلَيْهِ ، وَهُوَ عَلَى فِرَاشٍ لَهُ ، وَعِنْدَهُ بَطَارِقَتُهُ مِنَ الرُّومِ ، وَكُلُّ شَيْءٍ فِي مَجْلِسِهِ أَحْمَرُ ، وَمَا حَوْلَهُ حُمْرَةٌ ، وَعَلَيْهِ ثِيَابٌ مِنَ الْحُمْرَةِ ، فَدَنَوْا مِنْهُ ، فَضَحِكَ وَقَالَ : مَا كَانَ عَلَيْكُمْ لَوْ حَيَّيْتُمُونِي بِتَحِيَّتِكُمْ فِيمَا بَيْنَكُمْ . فَإِذَا عِنْدَهُ رَجُلٌ فَصِيحٌ بِالْعَرَبِيَّةِ ، كَثِيرُ الْكَلَامِ ، فَقُلْنَا : إِنَّ تَحِيَّتَنَا فِيمَا بَيْنَنَا لَا تَحِلُّ لَكَ ، وَتَحِيَّتُكَ الَّتِي تُحَيَّا بِهَا لَا يَحِلُّ لَنَا أَنْ نُحَيِّيَكَ بِهَا . قَالَ : كَيْفَ تَحِيَّتُكُمْ فِيمَا بَيْنَكُمْ ؟ قُلْنَا : السَّلَامُ عَلَيْكُمْ . قَالَ : فَبِمَ تُحَيُّونَ مَلِكَكُمْ ؟ قُلْنَا : بِهَا . قَالَ : وَكَيْفَ يَرُدُّ عَلَيْكُمْ ؟ قُلْنَا : بِهَا . قَالَ : فَمَا أَعْظَمُ كَلَامِكُمْ ؟ قُلْنَا : لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاللَّهُ [ ص: 441 ] أَكْبَرُ . فَلَمَّا تَكَلَّمْنَا بِهَا قَالَ : وَاللَّهُ يَعْلَمُ لَقَدْ تَنَقَّضَتِ الْغُرْفَةُ ، حَتَّى رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَيْنَا فَقَالَ : هَذِهِ الْكَلِمَةُ الَّتِي قُلْتُمُوهَا حَيْثُ تَنَقَّضَتِ الْغُرْفَةُ كُلَّمَا قُلْتُمُوهَا فِي بُيُوتِكُمْ تُنَقِّضُ بُيُوتَكُمْ عَلَيْكُمْ ؟ قُلْنَا : لَا ، مَا رَأَيْنَاهَا فَعَلَتْ هَذَا قَطُّ إِلَّا عِنْدَكَ . قَالَ : لَوَدِدْتُ أَنَّكُمْ كُلَّمَا قُلْتُمْ تَنَقَّضَ كُلُّ شَيْءٍ عَلَيْكُمْ ، وَأَنِّي خَرَجْتُ مِنْ نِصْفِ مُلْكِي . قُلْنَا : لِمَ ؟ قَالَ : لِأَنَّهُ كَانَ أَيْسَرَ لِشَأْنِهَا ، وَأَجْدَرَ أَلَّا يَكُونَ مِنْ أَمْرِ النُّبُوَّةِ ، وَأَنْ يَكُونَ مِنْ حِيَلِ النَّاسِ . ثُمَّ سَأَلَنَا عَمَّا أَرَادَ ، فَأَخْبَرْنَاهُ ، ثُمَّ قَالَ : كَيْفَ صَلَاتُكُمْ وَصَوْمُكُمْ ؟ فَأَخْبَرْنَاهُ ، فَقَالَ : قُومُوا ، فَقُمْنَا ، فَأَمَرَ لَنَا بِمَنْزِلٍ حَسَنٍ وَنُزُلٍ كَثِيرٍ ، فَأَقَمْنَا ثَلَاثًا ، فَأَرْسَلَ إِلَيْنَا لَيْلًا فَدَخَلْنَا عَلَيْهِ ، فَاسْتَعَادَ قَوْلَنَا ، ثُمَّ دَعَا بِشَيْءٍ كَهَيْئَةِ الرَّبْعَةِ الْعَظِيمَةِ ، مُذَهَّبَةٌ فِيهَا بُيُوتٌ صِغَارٌ ، عَلَيْهَا أَبْوَابٌ ، فَفَتَحَ بَيْتًا وَقُفْلًا ، وَاسْتَخْرَجَ حَرِيرَةً سَوْدَاءَ فَنَشَرَهَا ، فَإِذَا فِيهَا صُورَةٌ حَمْرَاءُ ، وَإِذَا فِيهَا رَجُلٌ ضَخْمُ الْعَيْنَيْنِ عَظِيمُ الْأَلْيَتَيْنِ ، لَمْ أَرَ مِثْلَ طُولِ عُنُقِهِ ، وَإِذَا لَيْسَتْ لَهُ لِحْيَةٌ ، وَإِذَا لَهُ ضَفِيرَتَانِ أَحْسَنَ مَا خَلَقَ اللَّهُ ، قَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا . قَالَ : هَذَا آدَمُ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ لَنَا بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ مِنْهُ حَرِيرَةً سَوْدَاءَ ، وَإِذَا فِيهَا صُورَةٌ بَيْضَاءُ ، وَإِذَا لَهُ شَعَرٌ كَشَعَرِ الْقَطَطِ ، أَحْمَرُ الْعَيْنَيْنِ ضَخْمُ الْهَامَةِ حَسَنُ اللِّحْيَةِ ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا . قَالَ : هَذَا نُوحٌ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ فَاسْتَخْرَجَ مِنْهُ حَرِيرَةً سَوْدَاءَ ، وَإِذَا فِيهَا رَجُلٌ شَدِيدُ الْبَيَاضِ حَسَنُ الْعَيْنَيْنِ صَلْتُ الْجَبِينِ ، طَوِيلُ الْخَدِّ أَبْيَضُ اللِّحْيَةِ كَأَنَّهُ يَتَبَسَّمُ ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا . قَالَ : هَذَا إِبْرَاهِيمُ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ فَاسْتَخْرَجَ مِنْهُ حَرِيرَةً سَوْدَاءَ ، فَإِذَا فِيهَا صُورَةٌ بَيْضَاءُ وَإِذَا وَاللَّهِ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، قَالَ : أَتَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : نَعَمْ ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، وَبَكَيْنَا . قَالَ : وَاللَّهُ يَعْلَمُ أَنَّهُ قَامَ قَائِمًا ثُمَّ جَلَسَ وَقَالَ : وَاللَّهِ إِنَّهُ لَهُوَ ؟ قُلْنَا : نَعَمْ إِنَّهُ لَهُوَ ، كَأَنَّمَا نَنْظُرُ إِلَيْهِ ، فَأَمْسَكَ سَاعَةً يَنْظُرُ إِلَيْهَا ، ثُمَّ قَالَ : أَمَا إِنَّهُ كَانَ آخِرَ الْبُيُوتِ ، وَلَكِنِّي [ ص: 442 ] عَجَّلْتُهُ لَكُمْ لِأَنْظُرَ مَا عِنْدَكُمْ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ فَاسْتَخْرَجَ مِنْهُ حَرِيرَةً سَوْدَاءَ ، فَإِذَا فِيهَا صُورَةٌ أَدْمَاءُ سَحْمَاءُ وَإِذَا رَجُلٌ جَعْدٌ قَطَطٌ ، غَائِرُ الْعَيْنَيْنِ ، حَدِيدُ النَّظَرِ ، عَابِسٌ ، مُتَرَاكِبُ الْأَسْنَانِ ، مُقَلَّصُ الشَّفَةِ ، كَأَنَّهُ غَضْبَانُ ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا قَالَ : هَذَا مُوسَى عَلَيْهِ السَّلَامُ ، وَإِلَى جَنْبِهِ صُورَةٌ تُشْبِهُهُ ، إِلَّا أَنَّهُ مُدْهَانُّ الرَّأْسِ ، عَرِيضُ الْجَبِينِ ، فِي عَيْنِهِ قَبَلٌ ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا لَا . قَالَ : هَذَا هَارُونُ بْنُ عِمْرَانَ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ حَرِيرَةً بَيْضَاءَ ، فَإِذَا فِيهَا صُورَةُ رَجُلٍ آدَمَ سَبْطٍ رَبْعَةٍ كَأَنَّهُ غَضْبَانُ ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا . قَالَ : هَذَا لُوطٌ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ مِنْهُ حَرِيرَةً بَيْضَاءَ ، فَإِذَا فِيهَا صُورَةُ رَجُلٍ أَبْيَضَ مُشْرَبٍ حُمْرَةً ، أَقْنَى ، خَفِيفِ الْعَارِضَيْنِ ، حَسَنِ الْوَجْهِ ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا . قَالَ هَذَا إِسْحَاقُ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ مِنْهُ حَرِيرَةً بَيْضَاءَ ، فَإِذَا فِيهَا صُورَةٌ تُشْبِهُ إِسْحَاقَ إِلَّا أَنَّهُ عَلَى شَفَتِهِ السُّفْلَى خَالٌ ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا . قَالَ هَذَا يَعْقُوبُ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ مِنْهُ حَرِيرَةً سَوْدَاءَ ، فِيهَا صُورَةُ رَجُلٍ أَبْيَضَ حَسَنِ الْوَجْهِ ، أَقْنَى الْأَنْفِ ، حَسَنِ الْقَامَةِ ، يَعْلُو وَجْهَهُ نُورٌ ، يُعْرَفُ فِي وَجْهِهِ الْخُشُوعُ ، يَضْرِبُ إِلَى الْحُمْرَةِ فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا . قَالَ : هَذَا إِسْمَاعِيلُ جَدُّ نَبِيِّكُمْ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ حَرِيرَةً بَيْضَاءَ ، فِيهَا صُورَةٌ كَأَنَّهَا صُورَةُ آدَمَ ، كَأَنَّ وَجْهَهُ الشَّمْسُ ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا . قَالَ : هَذَا يُوسُفُ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ حَرِيرَةً بَيْضَاءَ ، فِيهَا صُورَةُ رَجُلٍ أَحْمَرَ ، حَمْشِ السَّاقَيْنِ ، أَخْفَشِ الْعَيْنَيْنِ ، ضَخْمِ الْبَطْنِ ، رَبْعَةٍ ، مُتَقَلِّدٍ سَيْفًا ، فَقَالَ : هَلْ تَعْرِفُونَ هَذَا ؟ قُلْنَا : لَا ، قَالَ : هَذَا دَاوُدُ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ حَرِيرَةً بَيْضَاءَ ، فِيهَا صُورَةُ رَجُلٍ ضَخْمِ الْأَلْيَتَيْنِ ، طَوِيلِ الرِّجْلَيْنِ ، رَاكِبِ فَرَسٍ ، فَقَالَ : [ ص: 443 ] هَذَا سُلَيْمَانُ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، ثُمَّ فَتَحَ بَابًا آخَرَ ، فَاسْتَخْرَجَ صُورَةً ، وَإِذَا شَابٌّ أَبْيَضُ ، شَدِيدُ سَوَادِ اللِّحْيَةِ ، كَثِيرُ الشَّعَرِ ، حَسَنُ الْعَيْنَيْنِ ، حَسَنُ الْوَجْهِ ، فَقَالَ : هَذَا عِيسَى عَلَيْهِ السَّلَامُ . فَقُلْنَا : مِنْ أَيْنَ لَكَ هَذِهِ الصُّوَرُ ؟ لِأَنَّا نَعْلَمُ أَنَّهَا عَلَى مَا صُوِّرَتْ ، لِأَنَّا رَأَيْنَا نَبِيَّنَا صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَصُورَتُهُ مِثْلُهُ ، فَقَالَ : إِنَّ آدَمَ سَأَلَ رَبَّهُ تَعَالَى أَنْ يُرِيَهُ الْأَنْبِيَاءَ مِنْ وَلَدِهِ ، فَأَنْزَلَ عَلَيْهِ صُوَرَهُمْ ، وَكَانَتْ فِي خِزَانَةِ آدَمَ عِنْدَ مَغْرِبِ الشَّمْسِ ، فَاسْتَخْرَجَهَا ذُو الْقَرْنَيْنِ مِنْ مَغْرِبِ الشَّمْسِ ، فَدَفَعَهَا إِلَى دَانْيَالَ عَلَيْهِ السَّلَامُ ، يَعْنِي فَصَوَّرَهَا دَانْيَالُ فِي خِرَقٍ مِنْ حَرِيرٍ ، فَهَذِهِ بِأَعْيَانِهَا الَّتِي صَوَّرَهَا دَانْيَالُ ، ثُمَّ قَالَ : أَمَا وَاللَّهِ لَوَدِدْتُ أَنَّ نَفْسِي طَابَتْ بِالْخُرُوجِ مِنْ مُلْكِي ، وَأَنِّي كُنْتُ عَبْدًا لِشَرِّكُمْ مَلَكَةً حَتَّى أَمُوتَ ، ثُمَّ أَجَازَنَا بِأَحْسَنِ جَائِزَةٍ وَسَرَّحَنَا .
فَلَمَّا قَدِمْنَا عَلَى أَبِي بَكْرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ حَدَّثْنَاهُ بِمَا رَأَيْنَاهُ ، وَمَا قَالَ لَنَا ، فَبَكَى أَبُو بَكْرٍ وَقَالَ : مِسْكِينٌ ، لَوْ أَرَادَ اللَّهُ بِهِ خَيْرًا لَفَعَلَ ، ثُمَّ قَالَ : أَخْبَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنَّهُمْ وَالْيَهُودَ يَجِدُونَ نَعْتَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عِنْدَهُمْ
İbrahim b. el Heysem el Beledî, Abdül Aziz b. Müslim b. İdrîs, Abdullah b. İdrîs, Şürahbîl b. Müslim, Ebû Ümâme el Bâhili (r.a.), Hişam b. Âs el Emevî (r.a.) isnadiyla
Hişam'm şöyle dediğini anlatır:
-(Peygamberimiz vefat ettikten sonra Halife Hz.Ebubekir döneminde) İslam'a davet etmek üzere ben ve Kureyş'ten bir arkadaşım Rum Kayseri Hiraklius'a gönderilmiştik.
Yola çıkıp Şam mıntıkasındaki Govta şehrine kadar gelip Cebele b. el Eyhem el Gassânî'ye konuk olduk. Yanına girdiğimizde Ce*bele tahtında oturuyordu. O bize derdimizi anlatmamız için bir elçi gönderdi.
Biz elçiye: "Vallahi biz elçiyle konuşmayız. Zira biz krala gönderildik. Eğer kendisiyle konuşmaya izin verirse ona konuşuruz, yoksa elçiye söyleyecek sözümüz yok" dedik.
Elçi de geriye dönüp, Cebele'ye vardı ve durumu anlattı. Böylece Cebele bize izin verdi ve "Konuşun bakalım!" detii.
Hişâm b. Âs da ona söyleyeceklerini söyleyip onu İslam dinine daVet etti. Üzerinde siyah bir elbise vardı. Hişam ona: "Şu üzerindeki ne?" diye sordu.
O da: Ben bunu giyip sonra da "Sizi Şam diyarından sürmedikçe üzerimden bunu çıkar*mayacağım" diye yemin ettim, dedi.
Biz de ona; "Fe vallahi! Şu senin oturduğun makam var ya, onu senden alacağımız gi*bi en büyük kralınız Hiraklius'un mülkünü de alacağız inşal*lah! Bunu bize Peygamberimiz haber verdi." dedik.
Bunun üzerine Cebele: "O dediğini yapacak olan sizler değilsiniz. Onlar gündüzü oruçla geçirip gece olunca iftar eden bir ka*vim olacak. Sizin oruç tutuşunuz nasıl?" dedi.
Biz de oruç şeklimizi kendisine anlattık. Yüzü kapkara kesildi ve bize "Haydi kalkın!" diyerek, bizimle birlikte imparator'a bir elçi gönderdi.
Yola koyulup varacağımız şehre yakın bir yere ge*lince beraberimizdeki elçi bize: "Şu bindiğiniz hayvanlarınız imparatorun şehrine giremez. Dilerseniz sizi katır veya yük beygirine bindirelim." diye teklif etti.
Biz de: "Vallahi biz bu şehre (Konstantiniyye'ye yani İstanbula) ancak bunun üzerinde gireceğiz." dedik.
Onlar da kra*la bizim tekliflerini reddettiğimizi bildirdiler.
Böylece kılıç*larımızı kuşanmış bir halde hayvanlarımızın üzerinde şehre(İstanbula) girip imparatora ait bir odaya kadar varıp develerimizi onun duvarının dibine ıhtırdık (çöktürdük).
O da bize bakıyordu. Biz "La ilahe illallah vallahu Ekber" diye nida attık. Allah bi*liyor ya, bina öyle bir sarsıldı ki, adeta rüzgarın salladığı hurma salkımı gibi oldu. O bize birini yollayıp,
"Bize kendi dininizi açıklamaya hakkımız olmadığını" tembihledi ve hu*zuruna girmemiz için mübaşiri geldi.
Biz huzuruna geldiği*mizde o kendi tahtı üzerinde oturmuş, etrafında Rum Patrik*leri vardı. Meclisindeki her şey kırmızıydı. Etrafındakiler de öyle. Üzerinde de kırmızı bir elbise vardı. Kendisine yaklaştı*ğımızda güldü ve: "Beni kendi aranızda birbirinizi selamladı*ğınız selam ile selamlasaydmız size ne zararı olurdu?" dedi. Baktık ki, yanında çok fasih Arapça bilen ve çok konuşan bir adam var. Onu "Bizim kendi aramızdaki selamımızı size ver*memiz helal olmaz." dedik. "Aranızdaki selamınız nasıldır?" dedi. Biz de "aynen bu kelimlerle" dedik.
"Ya o sizin selamını*zı nasıl alır?" diye sordu. "Aynen bu kelam ile alır." dedik. Bu*nun üzerine:
-Peki sizin dininizin en büyük kelimesi (cümlesi) nedir?" dedi. Biz de:
-"La ilahe illallahü vallahü ekber," dir. dedik. Biz böyle deyince vallahi o esnada oda yeniden sallandı. Hatta kral başını kaldırıp tavana baktı ve:
-Şu söylediğinizde oda sallanan kelimeyi kendi evleriniz*de de söyleyince sizin evlerinizde de sarsılma oluyur mu?" dedi. Biz de:
-Hayır! Biz bunu sadece senin yanında yaptığını gördük, dedik. O da:
-Bu kelimeyi söylediğinizde etrafınızdaki her şeyin sar*sılmasını ne kadar isterdim. Hatta öyle olsaydı, mülkümün yarısından da çıkardım, dedi. Biz "neye?" deyince:
-Zira öyle olsaydı, anlaşılması kolaydı, böylece bu işin bir peygamberlik olmaması, insanların hilelerinden bir tuzak ol*ması daha uygun olurdu, dedi.
Sonra bize Nebî (s.a.v)'in ne istediğini sordu, biz de an*lattık.
Sonra da; "Orucu nasıl tutar, namazı nasıl kılarsınız." dedi. bizde kalktık. Bize çok güzel bir ev ve çok yemek veril*mesini emretti. Orada üç gün eğleştik.
Geceleyin bize haber yolladı. Yanma girdik. Önceki sözlerimizi bir daha tekrarla*mamızı istedi, biz de tekrar ettik. Sonra dev gibi sandık biçi*minde bir şeyi getirmelerini istedi. O geldi dışı gayet süslü idi. İçinde küçücük evler ve üzerinde kapıları vardı. Onlar*dan bir evin kapısını ve kilidini açıp siyah renkli bir ipekli bohça çıkarıp açtı. İçinde kızıl renkli bir resim vardı. Baktık ki, iri gözlü, iri baldırlı bir adam. Boynu öyle uzun ki, onun gi*bisi hiç kimsede görülmüş değil. Sakalı da yok. Saçlarında iki beliği var. Allah yaratıklarının en güzeli. Bize: "Bunu biliyor musunuz?" dedi. "Hayır" dedik. "İşte bu Âdem (a.s.) dır." dedi. Baktık ki. insanların saçı en gür olanı o idi.
Sonra bir kapı daha açıp ondan da siyah ipek bir bohça çı*kararak açtı. Baktık ki, onda da beyaz bir resim var. Resim*deki zatın saçları kedi tüyü gibi idi. Gözleri kırmızı, başı büyük, sakalıysa güzel idi. Bize, "bu zatı tanıyor musunuz?" dedi. "Hayır" deyince, "İşte bu Nûh (a.s.)'dır." dedi.
Bir kapı daha açtı. Ondan da siyah bir ipek bohça çıkardı. Açtı ki, orada bembeyaz bir adam resmi var. Güzel yüzlü, açık ve geniş alınlı, uzunca yanaklı, beyaz sakallı, sanki gülümser gibi biri. "Bunu biliyor musunuz?" dedi. "Hayır" de*dik. "İşte bu İbrahim (a.s.)dır" dedi.
Derken bir kapı daha açarak oradan da beyaz ipekli bir bohçayı çıkarıp açtı. Bakınca bembeyaz bir resim. Bir de ne görelim. Vallahi o Rasûlüllah (s.a.v)'in resmiydi. Bize "Bunu tanıyor musunuz?" diye sorunca, "Evet. bu Allah (c.c.)'ün Rasûlü Muhammed'dir." deyip ağladık. Allah bilir ya, biz böyle deyince o yerinden kalkıp dimdik dikildi, sonra tekrar otu*rup "Allah'a yemin eder misiniz, bu o mu?" dedi. "Evet. ke*sinlikle bu o dur. Sanki biz kendisine bakıyor gibi oluyoruz" dedik. O da bir müddet bu resme bakarak Öylece hareketsiz kaldı ve
"Esasen bu en sondaki evde idi. Ama ben sizin bunu görünce ne yapacağınızı merak ettiğimden acele edip önce çı*kardım." dedi.
Sonra bir kapı daha açıp oradan siyah bir ipekli çıkarıp açtı. Esmer benizli bir resim vardı. Saçları kıvırcık, gözleri çukur, bakışları keskin, sert yüzlü, sık dişli, çekik dudaklı sanki öfkeli gibi biriydi. "Bunu tanıyor musunuz?" deyince. "Hayır!" dedik. O da "İşte bu Mûsâ (a.s.) dır" dedi. Yanı başın*da ona benzer bir resim daha vardı. Ancak, başının saçı yağlı gibi. gözleri şaşıya yakın, geniş alınlı idi. "Ya bunu tanıyor musunuz?" dedi. "Hayır." dedik. "Bu İmrân oğlu Harun (a.s.) dır." dedi.
Sonra bir kapı daha açarak beyaz bir ipekli çıkardı. İçin*de esmer, düz saçlı, orta boylu öfkelenmiş gibi duran bir adam daha vardı. "Bunu tanıyor musunuz?" dedi. "Hayır" de*dik. "Bu Lût (a.s.) dır." dedi.
Sonra bir kapı daha açıp beyaz bir ipekli çıkardı. İçinde beyaz hafif kırmızıya çalar benizli, doğan burunlu, düz ya*naklı, güzel yüzlü bir adam vardı. "Ya bunu biliyor musu*nuz?" dedi. "Hayır!" deyince "Bu İshak (a.s.) dır" dedi."
Sonra bir kapı açıp beyaz bir ipekli çıkardı. Orada İshak (a.s.)'a benzeyen ancak alt dudağı üzerinde ben bulunan birisi var. "Bunu biliyor musunuz?" dedi. "Hayır!" deyince "İşte bu sizin Peyğamberiniz'in dedesi olan İsmail (a.s.) dır." dedi.
Sonra bir kapı açarak yine beyaz bir ipekli çıkardı. Orada sanki Âdem'in resmine benzeyen yüzü sanki Güneş gibi olan biri vardı. "Bunu tanıyor musunuz?" dedi. "Hayır!" dedik. "Bu da Yûsuf (a.s.) dır." dedi.
Bir kapı daha açtı ve beyaz bir ipekli çıkardı. Onda kırmı*zı benizli, ince incikli, küçücük gözlü iri karınlı, kılıcını ku sanmış biri vardı. "Bunu tanıyor musunuz?" dedi. "Hayır!" dedik. "Bu Dâvûd (a.s.) dır." dedi.
Sonra bir kapı açıp beyaz bir ipekli çıkardı. Orada kalça*ları iri, uzun dizli, ata binmiş birinin resmi vardı. "Bunu bi*liyor musunuz?" dedi. "Hayır!" deyince, "Bu Süleyman (a.s.) idi." dedi.
Sonra bir kapı açıp siyah bir ipekli çıkardı. Orada beyaz resimler vardı. Bir de genç simsiyah sakallı, gür saçlı, güzel gözlü, tatlı yüzlü birisi vardı. "Bunu tanıdınız mı?" dedi. "Hayır!" dedik. "Bu Meryem oğlu îsâ (a.s.) dır." dedi.
Biz Hiraklius'a "Bu resimler size nereden geldi?
Zira biz anladık ki. bu resimler peygamberlerin bizzat kendilerine ba*kılarak yapılmış resimleridir. Çünkü Peygamberimiz (s.a.v)'in resminin aynen kendisi olduğunu da gördük." dedik.
O dedi ki: "Âdem (a.s.) kendi çocuklarından gelecek olan peygamber*leri kendisine göstermesi için Allah'a yalvardı. Allah (c.c.) de onların resimlerini Adem'e indirdi. Bunlar Âdem (a.s.)'m Gü*neş'in battığı yerdeki hazinesinde idi. Zül Karneyn onları (Mağrîbiş Şems) oradan çıkardı ve Danyâl (a.s.)'a verdi. Dan-yâl da onları bu ipeklere çekti. İşte Danyâl'm çektiğinin ek*serisi bunlardır." dedi.
Sonra Hiraklius bize: «Vallahi, nefsim kendimin kendi mülkümden çıkmasına razı. Gerçi ben ölünceye kadar krallı*ğımı bırakacak bir kul değilim, ama bu böyle.» dedi.
Sonra da bize en güzel hediyeler vererek bizi gönderdi.
Halife Ebû Bekir (r.a.)'in yanına geldiğimizde, gördüklerimizi anlattıkarmı ve verdiği hediyeleri ona anlattık. Ebû Bekir (r.a.) ağladı ağladı sonra : "Şaşkın! Allah onda hayır murad etseydi, o arzu ettiğini yapardı,hidayet ederdi" dedi.
Sonra da "Rasûlüllah (s.a.v) bize, Hıris*tiyan ve Yahudi lerin Muhammed (s.a.v) 'in vasfını kendi yanla*rında bulduklarını, haber vermişti." dedi.
Bu kıssayı Ebû Abdillah b. Mende de, İsmail b. Ya'kûb' dan nakleder.
Yine aynı kıssayı, Ebû Abdillah el Hakim, Abdullah b. İshak el Horasanî'den naklen verir.
Buradan sonra her ikisi de hadisi İbrahim b. el Heysem el Beledî'den, o da Abdül Aziz b. Müslim'den verir. Hakim'in isnadında anlattığım gibi zayıf*lık var.
İbni Mende ise: "Bize Ubeydullah, Şürahbîl'den nak*letti ki..." diyerek verir ki, bu «ğarib bir seneddir.»
Beyhakî Delâil 1/385, 390
Hakim'in bu rivayetini İbni Kesîr de Tefsirİn'de (3/564-567) nakleder.