Mecaz ve Hakikat

Hikem

Kıdemli Üye
Katılım
31 Ağu 2009
Mesajlar
6,073
Tepkime puanı
702
Puanları
0
Hicri 216'da vefat eden Abdulmelik bin Kureyb el- Esmai , ârabi fesahat ve belagatı öğrenmek için Arab kabileleri içinde dolaştığı sırada , nefsin heva ve hevesine yani şehvani duygulara çarpılıp mecazi aşkı gerçek aşka dönüşen bir genci şöyle anlatmaktadır:

Yemende ,erkekleri ince ruhlu , zaif iradeli; kadınları ise son derece vakar sahibi ve iffetli Üzri Kabilesinin bir ovasına misafir oldum.
Dolaştığımda bir taş üzerinde şu şiir gözüme çarptı:
''Ey âşıklar toplumu! Allah için bana haber verin; Genç ,âşığın aşkı şiddetlendiği zaman ne yapsın?''
Bende onun altına şunu yazdım:

''Heva =sevgisini idare edip sırrını gizlesin,
Her işte sabırla aşkın huşuunda bulunsun.''
Yani dostundan, düşmanından aşkını gizlesin; maksadına ulaşabilmesi için de şer'i hududlara riayet etsin, aşkın huşuu içerisinde iffet ve şerefini korusun.

Birkaç gün sonra gittim, baktım; âşık yazımın altına şunu yazmış: Sevgi yiğidin katili olunca nasıl idare etsin

'Hergün âşığın canı parçalanınca neylesin'

Altına şunu yazdım:


Sabra güç yetiremezse , sırrınıda gizleyemezse ,
Kendisine ölümden başka sı faideli olamaz'

Birkaç gün sonra oraya uğradım; ne bakayım âşık şu şiiri yazıp başını taşa koyup ölmüştür:

''İşittik, boyun eğip kabul ettik sonrada öldük.
Selamımı , sevgilime ulaşmamı engelleyen kimseye bildirin.''

(Kasidei Bürde şerhi Şeyhzade s.25)


Yine Esmai diyorki,''Üzri Kabilesinin misafiri olduğum çadırı içerisinde güzel bir kız gördüm.

Dışarıda gençlerin içerisinde de hilal gibi zaiiflemiş bir genç gördüm. Gençlerden sordum:'' Ne olmuş bu gence?''

Dedilerki,''Senin misafir olduğun çadırdaki kıza âşık olmuş,âşık olduğu amcasının kızını on seneden beri görmeyince bu hale düştü.''

Genci gözden geçirirken gözyaşlarını döküp şunu mırıldandığını işittim:


Buluşa yok çare, ayrılışa sabrım,
Yanaşırsam yanarım, yok kaçışa yerim.'
Olsaydıki ,iki kalbim , biriyle yaşar
Diğeri aşkın azabına sokar kaçarım.
Sevgilinin kapısına bin yol bilirim
Lakin kalbsiz ben nereye gideyim


Esmai sözüne devamla diyorki,Gencin haline acıdım, çadıra dönerek çadırda oturan aileden gördüğüm misafirperverlik hasletiyle kendilerini övdüm, sonra gencin halini beyan ederek kerimelerini onu alması için ricada bulundum.


Kerimeleri dahi ricamı kabul ederek:'' Bize dayanırsa evet' dedi.


Gence döndüm, müjdeledim.O anda rüzgar çadır tarafından toz getirdi.

Genç burnunu çekerek ateşin içerisine düşüverdi.arkadaşları zorla onu kurtardılar.Artık ben de ondan ümidimi kesip çadıra dönünce kızcağız bana dönerek dediki: '' bizim tozumuza dayanamadı o, cemalimize nasıl dayanacak.'' (Ruhul Beyan c.4 s.250)

Fe Subhanallah , bu kadar ...
 

Hikem

Kıdemli Üye
Katılım
31 Ağu 2009
Mesajlar
6,073
Tepkime puanı
702
Puanları
0
AŞKA DAİR

Eski aşıkların sözcüleri konumunda olan şairler: '' Keşke yaşamış bütün âşıkların karşılaştıkları zorlukları tek başıma ben göğüsleseydim..Böylece bütün 3aşıkların lezzetini(azabını) ben tatsaydım da, öncede sonrada onu benden gayri yaşamasaydı...''

Bu anlayış divan şiirinde her şeyin en ideal biçiminde kurgulanmasından kaynaklanan bir bakış açısını yansıtır.

Çünkü divan şairine göre kara en kara , beyaz en beyazdır.sevgili , güzellerin en güzeli, rakib, kötülerin en kötüsüdür. Boy, servi, yanak gül,diş inci vb her şey kendi cinsinden en mükemmel olanla ölçülür.

Bu durumda âşığın aşkıda elbette hem acı hemde lezzet bakımından en mükemmel olanı içerir.Azab kelimesi her iki anlamıda karşıladığı için âşık daimi bir aşk azabı içindedir.

O aşk ki,, sevgiliden iyilik gördüğünde artmayacak kadar doygun, kötülük gördüğünde eksilmeyecek kadar sağlamdır.

Âşık , belki bir gün sevilmek umuduyla hiç durmadan severek azabını çeker.hatta çoğu zaman sevilme ihtimalini düşünmeden sever.Bu tavır onu melekiyet konumuna yükselten bir seyir takip eder.Çünkü sevilmek umuduyla sevmek , beşeriyet; ama sevmeyi bir görev bilerek sevmek melekiyet demektir.

Eğer bu azabın bitmesi için sevgili ona karşılık verecek olsa, vuslatın zevkine dayanamayarak can verir.

Fuzuli. Vermeyen cânın sana bulmaz hayat-ı câvidan

Zinde-i câvid ana derler ki kurbandır sana.

(Ey Sevgili! Senin uğrunda canını vermeyen ebedi hayatı bulamaz.Sonsuza dek diri olarak anılan kişi,ancak sana kurban olan aşıktır.)
 

cicek demeti

Sükut
Katılım
7 Ocak 2011
Mesajlar
11,683
Tepkime puanı
3,778
Puanları
0
Fuzuli. Vermeyen cânın sana bulmaz hayat-ı câvidan

Zinde-i câvid ana derler ki kurbandır sana.

(Ey Sevgili! Senin uğrunda canını vermeyen ebedi hayatı bulamaz.Sonsuza dek diri olarak anılan kişi,ancak sana kurban olan aşıktır.)



thumb-683-allah-yazisi.gif
razi olsun inseallah..saygilarimla
 

Hikem

Kıdemli Üye
Katılım
31 Ağu 2009
Mesajlar
6,073
Tepkime puanı
702
Puanları
0
Bil-mukabele, efendim!
 

Hikem

Kıdemli Üye
Katılım
31 Ağu 2009
Mesajlar
6,073
Tepkime puanı
702
Puanları
0
Allah razı olsun. Bence ana fikir şu:
Eğer bu azabın bitmesi için sevgili ona karşılık verecek olsa, vuslatın zevkine dayanamayarak can verir
 
Üst