neyse... şöyle düşünelim. günümüzde islamiyetin ilk indiği zamanki ruhu, havası, özü giderek sönmüş ve özünden epeyce azalmış durumda. şöyle bir gelecekbilim kurgusu yapalım:
bundan birkaç yüz yıl sonra islam toplumlarındaki dinî hayat tamamen özünden uzaklaşmış ve sapmış olsun. vee, olmaz ama diyelim ki yeniden bir kitap gelsin. o kitap sizce nasıl olur?
bundan birkaç yüzyıl sonraki islam toplumlarında da aynı dinî ritüeller var ama şeklen var. öz itibarıyla hiç bir şey kalmamış. insanlar paraya, markaya, laptopa, google'a vb tapar hâle gelmişler (diyelim ki)...
ama namaz, niyaz aynen devam ediyor. bu durumda nasıl ayetler gelirdi?
ne gibi ifadeler kullanılırdı? zaten var olan ama özünden sapmış ritüellerden nasıl söz ederdi? düşünmek bedava ve zevkli. düşünelim...