Kayıp Özgürlük (JİTEM’in Canını Acıtacak Film Yaptım!)

Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde gösterimi yapılan “Kayıp Özgürlük” filmi Ergenekon soruşturmasıyla gündeme gelen faili meçhul cinayetlere odaklanıyor.

Amatör oyuncuların rol aldığı filmin senaryosu ve yönetmenliği Umur Hozatlı'ya ait. Filmine hiçbir destek bulamadığını ifade eden Hozatlı, oyuncuların büyük fedakarlıklarla projeye katkı sağladıklarını belirtti. 'Kayıp Özgürlük'ün JİTEM gerçeğine dayanan senaryosu olduğunu söyleyen Hozatlı, "Şehirlerde, köylerde yaşayan silahsız, masum insanlara JİTEM'in yaptığı işkenceleri anlattım." dedi. Kürt meselesinde sorunun çözümünün zor olmadığına dikkat çeken Hozatlı, "Sorunu çözmek için insani bir bakış açısı yeterli." değerlendirmesini yaptı. Kayseri'den Sivas'tan ötesini Batı'da yaşayanların bilmediğini söyleyen Hozatlı, seyircinin yaşadığı ülkede neler olup bittiğinin farkına varabilmesi için filme gitmesi gerektiğini söyledi.


"BİR KİŞİYE BİLE ULAŞTIRSAM YETERLİDİR"
Çok fazla vicdan yaralarının olduğu bir ülkede yaşadığımızı dile getiren Yönetmen Umur Hozatlı, "Kürtlerin trajedisini, derin devlet yapılanmasının en başında gelen tetikçi JİTEM'in faaliyetlerini anlatmaya çalıştım. Ülkemizde yaşanan bu trajediyi bir kişiye bile ulaştırabiliyorsam bu benim için yeterlidir." dedi.
Kayıp Özgürlük'te JİTEM'in yaptığı işkenceleri anlatan Umur Hozatlı, bu anlamda kendisiyle ilgili bir risk düşünmediğini, fakat ülkede savcılar sultası olduğu için çeşitli davaların açılabileceğini belirtti. Yönetmen Hozatlı, şöyle devam etti: "Film vizyona girdikten sonra bir savcı izleyip dava açabilir. Hakim de 'Kayıp Özgürlük'e sansür uygulayabilir. Bazı fiili müdahaleler de olabilir. Çünkü anlattığımız kesimin canını yakabilecek bir film yaptım. Şehirlerde, köylerde yaşayan silahsız, masum insanlara JİTEM'in yaptığı işkenceleri anlattım."


"JİTEM, SİLAHSIZ İNSANLARI ALIR, SORGULAR, İŞKENCE YAPAR ÖLDÜRÜR"
Uzun yıllar Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde gazetecilik de yapan Umur Hozatlı, JİTEM'in şehirlerde ve köylerde uyguladığı yöntemle tanık olduğu olaylara değindi. Umur Hozatlı, şunları kaydetti: "JİTEM, bulunduğu bölgede düşünce suçlusu, örgüte yardım ve yataklık eden silahsız insanları, tehdit yöntemleriyle bölge dışına çıkarmak istiyor. Eğer ki, daha radikalse JİTEM'in aradığı kişi, onu alıp sorgulayarak bilgi elde etmek istiyor. Bunun yanında en önemli ceza yöntemi de; alıyor, sorguluyor, bilgi alsa da almasa da işkence yöntemiyle öldürüyor. Ardından, cesedinin bulunmasını istemediğini dağda, bayırda çukurlar kazıp gömüyor. Eğer ki, halka psikolojik baskı yapmak istiyorsa cesetleri bulunabilecek yerlere atıyor."


"SEYİRCİ, JİTEM'İN YAPTIĞI ZALİMLİĞİ GÖRECEK"
Umur Hozatlı, seyircinin 'Kayıp Özgürlük' filmine yaşadığı ülkede neler olup bittiğinin farkına varabilmesi için gitmesi gerektiğini söyledi. Hozatlı, "Kayseri'den Sivas'tan ötesini Batı'da yaşayanlar bilmiyor. Ancak içine girip, araştırdığımız zaman bir yol sürüyoruz. Kürt meselesi etrafında yaşanan insan hakları ihlallerini, Kürtler aslında ne yaşadı, illegal bir kuruluş olan JİTEM'in yaptığı zalimliği bu filmi izleyerek görecekler." dedi.


"ÇÖZÜM İÇİN İNSANİ BAKIŞ AÇISI YETERLİ"
Yıllardır devam eden Kürt meselesiyle ilgili çözümün çok basit olduğunu belirten Umur Hozatlı, "Sorunu çözmek için insani bir bakış açısı yeterli. Filmde olduğu gibi, JİTEM şefinin babası yürümekte zorluk çektiği için, JİTEM'de sorgulanmakta olan gencin babası elinden tutup tuvalete birlikte yürüyorlarsa insani bakış açısı budur. Günlük yaşantımızda bunu yapabilirsek, bu sorun da çözülür." ifadelerini kullandı.
80 bin TL gibi bir kısıtlı bütçeyle çekilen 'Kayıp Özgürlük', 1990'lı yıllarda etkili olan JİTEM'in faaliyetlerinden bir kesit sunuyor. JİTEM itirafçılarının ifadeleri ile devlet kaynaklı raporlara dayanılarak çekilen film de Serdar Kavak, Vedat Perçin, Musa Yıldırım, Öznur Kula, Ömer Şahin adlı amatör oyuncular rol aldı. 17 günde çekimleri tamamlanan 'Kayıp Özgürlük'ün ilk gösterimi 47. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde yapıldı.

(CİHAN)

Yapımcılığını Özlem Turan’ın, yönetmenliğini Umur Hozatlı’nın yaptığı Kayıp Özgürlük filmi, 47. Antalya Altın Portakal Film Festivali Özel Bölüm’de gösteriliyor.

2010 Türkiye yapımı olan ve Türkçe-Kürtçe çekilen film, 1990’lı yıllarda özellikle Kürt Bölgesi ile Marmara Bölgesi’nde etkin olan Türk kontrgerilla örgütü JİTEM’in faaliyetlerinden bir kesit sunuyor.
JİTEM itirafçılarının ifadeleri ile devlet kaynaklı raporlara dayanılarak çekilen filmin senaryosunu Umur Hozatlı yazdı.
2011 yılının kış aylarında Türkiye ve Avrupa’da vizyona girecek olan Kayıp Özgürlük, Dünya Prömiyeri’ni de Altın Portakal’da yapıyor.

FİLMİN ÖZETİ
1990’lı yılların ortalarında İstanbul’da bir sabah, Deniz Şahin adlı bir genç, silahlı ve sivil kişiler tarafından evinin bulunduğu sokakta kaçırılır. Gencin götürüldüğü yer JİTEM adlı kontrgerilla örgütünün sorgu merkezi, kaçıranlar ise JİTEM timidir. Timin amacı, örgüt üyesi olmakla suçladıkları Deniz Şahin’den örgütün faaliyetlerine ilişkin bilgi almaktır…
Üç hafta boyunca işkence yaptıkları Deniz Şahin’den bilgi alamayan JİTEM şefi Kemal ve ekibi, elde ettikleri yeni bir istihbarat sonucunda, örgütün para kuryesi olarak suçlanan Liceli’yi kaçırırlar. Aynı sorgu üssünde uzun süre yaptıkları işkencelerde Liceli’yi çözemeyen JİTEM ekibi bu kez Liceli’nin 17 yaşındaki kız kardeşi Lili’yi kaçırıp ağabeyine karşı kullanırlar.
Asıl ”hikaye” bundan sonra başlar…



KAYIP ÖZGÜRLÜK (KÜNYE)
Senaryo & Yönetmen UMUR HOZATLI Yapımcı ÖZLEM TURAN Yönetmen Yardımcıları SERHAT HALİS & ALİ RIZA GÜLER Yapım Koordinatörü ŞERİF ŞİYAR AKYAPI Görüntü Yönetmeni HÜSEYİN MAZLUM KARAMAN Sanat Yönetmeni KEZBAN BOZAN Kostüm ELİF AYAZ Kurgu AYTEKİN BİRKON Müzik NAİL YURTSEVER Işık BERZAN YÜCEL Ses ORÇİN İNCEOĞLU


KAYIP ÖZGÜRLÜK (OYUNCULAR)
Serdar KAVAK, Vedat PERÇİN, Musa YILDIRIM, Öznur KULA, Ömer ŞAHİN, Mehmet ÜNAL,
Aysun AKGÜN, Tayfur AYDIN, İbrahim TURGAY, Baran DEMİR, Mustafa Diyar DEMİRSOY,
Koray TARHAN, Selahattin GÜLTEKİN, Cemal TAŞ, Ali Rıza ŞAHİN, Gül KEM, Aydın ORAK,
Hatice DOĞAN, Senar TANRITANIR, Sinan AYDIN, Halime AYDOĞAN…
Y A P I M N O T L A R I
1- Kayıp Özgürlük filmi; JİTEM kurucularından Binbaşı Cem Ersever, JİTEM itirafçıları Abdülkadir Aygan, Derya Ege, Serhat Ege ve İdris Özer’in anlatımları ile gözaltında kaybedilmek üzereyken kurtulan Ayhan Uzala’nın “Bir Kayıp’ın Ölüm Güncesi” adlı kitabı ve Başbakanlık Teftiş Kurulu Susurluk Raporu’na dayanılarak çekildi.
2- İnsan hakları için bir film olan Kayıp Özgürlük’ün renk konsepti, filmin anti-militarist yapısı uyarınca haki renk (asker yeşili) ağırlıklı bir yapıya sahip.
3- Çekimler İstanbul ve çevresinde toplam 17 işgününde tamamlandı.
4- Çekimler 45 kişilik bir ekiple yapıldı.
5- Filmin oyuncu kadrosu tiyatroculardan ve amatör oyunculardan oluşturuldu.
6- Film, yapımcı ve yönetmenin bireysel bütçesi ve oyuncular ile teknik ekibin kolektif katılımıyla çekildi.
7- Kayıp Özgürlük, Umur Hozatlı’nın ilk uzun metraj sinema filmi.


T E K N İ K B İ L G İ L E R
Filmin Adı : Kayıp Özgürlük
Yapım Yılı : 2010 Türkiye
Dili : Türkçe & Kürtçe
Süresi : 91 Dakika
Çekim Formatı : HD
Gösterim Formatı : 35mm

UMUR HOZATLI (Biyografi)
1969 yılında Tunceli’de (Dersim) doğdu. İlkokul mezunu. 1992 yılında gazeteciliğe başladı. Özgür Gündem, Özgür Ülke, Yeni Politika, Demokrasi, Özgür Bakış ve Yeni Gündem gazetelerinde muhabirlik, editörlük ve köşe yazarlığı yaptı.
1993 yılında Kürt meselesiyle ilgili yazdığı bir yazı nedeniyle Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından 3 yıl 9 ay hapis ve 400 milyon lira para cezasına çarptırıldı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, bu davada yazarı haklı buldu ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni tazminat ödemeye mahkum etti.
Hozatlı, 1997′de düzenlenen MKM Film Öyküsü Yarışması’nın Kürtçe dalında yazdığı “Serfiraz” adlı öyküsüyle Jüri Özel Ödülü’ne, aynı yıl açıklanan Helsinki İzleme Komitesi Hellman Hammet Basın Özgürlüğü Ödülü’ne layık görüldü.
Türkiye, Avrupa ve Irak’ta yayın yapan özel televizyon kanalları için programlar yapan Umur Hozatlı’nın “Kalbimin Her Yanı” adlı bir kitabı bulunuyor.
“Kayıp Özgürlük”, Umur Hozatlı’nın ilk uzun metraj sinema filmi.