Diyalektik Nedir?

Diyalektik kavramı, başlangıçta tartışma sanatı, ya da çelişkili yollardan muhataplarını ikna etme sanatı anlamına gelmektedir. Karşıtlıkları kullanarak gerçekleştirilen akıl yürütme biçimidir, diyalaktik ve Sokratik yöntem, tartışma ve düşünme sanatı olarak diyalektiğin Antik Çağ'daki en yetkin halidir. Değişimin ve hareketin sürekliliği düşüncesi bu aşamada diyalektik olarak ifade edilmiştir. Bir fikirden ya da ilkeden içerdiği olumlu ve olumsuz bütün düşünceleri çıkarma yöntemine diyalektik denilmekteydi.

Platoncu anlayışta fikirler, gerçek anlamına geldiklerinden diyalektik fikirlerin diyalektiğidir.Ama başka yönlerde, duyulur olandan nesnelerin fikirlerine ulaşma ve giderek bu nesnelerin ve bilgilerin saf değişmez ilkelerini ya da yasalarını bulgulama anlayışı olarak da ortaya çıktığı görülür. Heraklitos'un "aynı ırmakta iki kez yıkanılmaz" sözü diyalektiğin başlangıç halindeki açık tanımını göstermektedir. Diyalektik üzerine bütün çalışmaların başlangıç noktası burasıdır. Oluş ve değişim kavramları bu noktada diyalektik anlayışın temel kavramları olarak belirirler. İlk Çağ filozoflarının birbirine zıt yönlerde de olsa diyalektikçi oldukları söylenebilir.Sokrates'te ve Sofistler'de diyalektik yöntemin belirli şekillerde kullanıldığı bilinmektedir. Aristotales, diyalektiğin babası olarak Heraklitos'u değil Elealı Zenon'u gösterir. Zenon'un diyalektiği bir tür özdeşlik düşüncesine dayanır. Zenon, diyalektik yöntemi kullanarak hareketin olanaksızlığı gösterir bir dizi paradoksla. Ona göre evrende görülen çokluk ve çeşitlilik yanıltıcıdır, tıpkı hareketin yanıltıcı bir görünüm olması gibi.

Hegel'e gelindiğinde ise tam bir felsefi çalışmayla ortaya konulur diyalektik.Bir yöntem olarak içerimleri kuramsal bir açıklamayla ortaya konulur.Buna göre diyalektik, Mutlak Fikir'in tez-antitez-sentez diyalektik üçlü hareketiyle gerçekleşmesi ve bunun bu şekilde anlaşılması yöntemi olarak değerlendirilir.Hegel düşüncenin hareketinden sezinlediği diyalektiği, evrenin hareketine yöneltmiştir; çünkü Hegel evreni "maddeleş bir fikir" olarak görürdü. Başka bir açıdan Hegel'e göre düşünce ve varlık özdeştirler aslında. Burada diyalektik, bütün düşüncenin ve varlığın gelişim sürecidir.

Marx, bu düşünüş sürecini tersine çevirir, Hegel'in yolundan giderek diyalektiği maddeci bir temelde değerlendirir.Diyalektikte hareket başlangıcından itibaren, çelişki kavramıyla ve dolayısıyla karşıtlık kavramıyla bağlantılı olarak açıklanmaktadır; Marks maddenin hareketinin diyalektik iç-çelişkilerinin ürünü olduğunu ileri sürer ve düşüncenin diyalektiği de bu noktada maddenin hareketinin bilince yansıması olarak değerlendirilir.Bu nedenle Marksist felsefe diyalektik materyalizm olarak ifade edilecektir.Böyle algılandığı içinde diyalektik yöntem, giderek diyalektik hareketin bilimi olarak meydana gelmiştir.Marks ve Engels ile diyalektik artık tamamen neredeyse bugünkü anlamına kavuşuyor. Bunun en doğru ve akılcı tarifini Engels vermiştir: diyalektik, 'dış dünyada ve insan düşüncesindeki hareketin genel yasalarını inceleyen bilimdir'. Bu tarif ile diyalektiğin gelişmesinin tamamen bilimlerin gelişmesine bağlı olduğunu söyleyebiliriz.

Her şey zıttı ile vardır , zıtlıklar olmasa bu oluş alemi mümkün olmaz.

Ahter' Alıntı:

Marx ve engels diyalektiği kör bir düğüme çevirmişler, diyalektik anlamını tamamen kaybetmiştir..aslında marksistler şu sorunun cevabını verememişlerdir.Onlar komünizmin sınıfsız ve çelşkisiz bir toplum öngördüğünü söylerken , kendi yaslandıkları dalı kestiklerinin farkına varmışlarmı bilmiyorum.Şöyleki, Komünizm tez halinde olduğunda antitezinin yada sentezin ne olcağı konusu muallaktadır!!

Genişletmek için tıkla ...

marksist literartürde komünizmin nasıl bir toplum olacağına dâir fazla ayrıntı yer almaz. doğrusu da zaten almaması idi. marks da engels de kahin değil, bilim insanı idiler. marks var olan toplumun yapısını analiz ederek sonuçlara ulaşmışdı. sermaye denilen kavramın özünün el konulmuş artı emek olduğunu gösterdi.

diyalektik çelişkileri ilerletici bir güç olarak alır. bu marksizmde de böyledir. marksizme göre komünizm sınıfsız bir toplumdur ama çelişkisiz bir toplum değildir.

zaten çelişkisiz bir toplum da mümkün değildir. maddenin özünde çelişki vardır.

komünist bir toplum kurulabilir mi? bu ayrı bir soru. marksizme yöneltilen eleştiriler vardır zaten. bunlardan biri de meseleyi fazla şematize etmiş olmasıdır. ama bu daha çok marksistlerin kusurudur.

diyalektiğe göre her şey birbiriyle bağlantılıdır. bu birinci yasasıdır. ikincisi ise her şeyin değişdiğidir. üçüncüsü ise çelişki konusudur.

bu yönüyle islamiyet de diyalektikle ilgilenmişdir. tabii marksist diyalektikle hegel'inki ve islamî diyalektik, marks'ınkinin materyalist olması, öbürlerinin ise idealist olması yönüyle farklıdır.

materyalist diyalektik ile idealist diyalektik arasındaki ayrım ise esas olanın madde mi yoksa ruh mu olduğu ile ilgilidir. değişen ve hareket hâlinde olan madde midir, yoksa ruh mudur? esas hangisidir, türev hangisidir, fark burada.

Amerikan-Rus diyalektiği/Amerikan-İran diyalektiği gibi!!!